Tækni

Rauðhærðir eru með erfðafræðilega yfirburði

Rauðhærðir eru bráðlátir, viðkvæmir og þola engan sársauka. Enginn hörgull er á sögusögnum en rannsóknir hafa sýnt að „rauðhærða“ genið leiðir af sér mjög sérstaka eiginleika.

BIRT: 11/10/2022

Julianne Moore, Mick Hucknall, David Caruso og Gillian Anderson ættu öll að standa í þakkarskuld við pínulítinn erfðavísi sem kallast MC1R.

 

Erfðavísir þessi ber nefnilega ábyrgð á rauðum lokkunum sem hafa átt stóran (ef ekki allan) þátt í að þessir þekktu leikarar og söngvarar slógu í gegn í kvikmyndum og á sviði.

 

Fyrrgreindur erfðavísir hefur að öllum líkindum áhrif á annað og meira en háralitinn, ef marka má rannsóknir á sérkennum rauðhærðs fólks.

 

Lifa rauðhærðar, freknóttar konur lengur?

Alls 12.000 rauðhærðar, freknóttar konur voru bornar saman við aðrar 12.000 konur, með „hefðbundið“ norrænt litarhaft, yfir 25 ára tímabil.

 

Rannsóknirnar sem gerðar voru við Karolinska sjúkrahúsið í Stokkhólmi, gefa til kynna að rauðhærðar, freknóttar konur hafi forskot á hinar hvað áhrærir meðalævilengd.

 

Dánartíðni rauðhærðu kvennanna er nefnilega átta prósentum lægri en í samanburðarhópnum. Rauðhærðar konur, yfir 54 ára að aldri, munu að meðaltali lifa 3,2 mánuðum lengur en konur úr hinum hópnum, ef marka má niðurstöður rannsóknarinnar.

 

Í samanburðinum er ekki tekið tillit til almenns heilsufars, reykinga, tekna, menntunar og hjúskaparstöðu. Þessar breytur höfðu með öðrum orðum ekki áhrif á samanburðinn. Það átti hins vegar við um getu þeirra rauðhærðu til að framleiða D-vítamín, ef marka má vísindamennina.

 

Fólk með ljósustu húðina, húðgerð 1, er nefnilega betur í stakk búið til að framleiða D-vítamín en aðrir með dekkri húð. Fyrir vikið fær rauðhært, freknótt fólk frekar D-vítamín í líkamann en annað fólk og þetta vítamín skiptir einmitt sköpum fyrir ónæmiskerfi okkar.

 

Það er þó ekki einungis tekið út með sældinni að vera rauðhærður og freknóttur, því rannsóknin leiddi jafnframt í ljós að umræddum konum var 59% hættara við að látast af völdum húðkrabbameins en öðrum.

Tveir hundraðshlutar eru rauðhærðir

Rautt hár er sjaldséð áheimsvísu. Vísindamenn telja að í mesta lagi tvö prósent heimsbyggðarinnar skarti rauðum lokkum.

Rauðhærðir þola sterkan mat

Rauðhært fólk hefur orð á sér fyrir að þola síður sársauka en aðrir og að þurfa (hugsanlega fyrir bragðið) meiri deyfingu í tengslum við aðgerðir.

 

Tilraunir sem gerðar voru við háskólann í Álaborg í Danmörku árið 2011 leiddu hins vegar í ljós að rauðhærðir bregðast einvörðungu meira við tilteknum sársauka, í líkingu við tannpínu og gífurlegan kulda.

 

Vísindamenn vita enn sem komið er ekki hvers vegna erfðavísir rauða hársins hefur áhrif á sársaukaþröskuldinn.

Erfðavísirinn sem leiðir af sér rautt hár, MC1R, hefur jafnframt öðrum hlutverkum að gegna í líkamanum en hann ákvarðar m.a. hvernig heilinn bregst við sársauka.

 

Ýmsar tilraunir hafa gefið til kynna að rauðhærðir séu viðkvæmari fyrir sársauka þegar þeir snerta eitthvað kalt og að sársaukaþröskuldurinn sé hærri ef þeir brenna sig.

 

Þá er jafnframt erfiðara að deyfa rauðhært fólk og það hefur þörf fyrir aukinn skammt verkjalyfja til að halda verkjum í skefjum.

 

Í tengslum við stungur, þrýsting og sérlega sterka fæðu, þá virðist rauðhært fólk hins vegar hafa aukið viðnámsþol miðað við marga aðra.

Rauðhærðir kunna að vera betri gáfum gæddir

Ef marka má danska vísindamenn virðist MC1R eiga þátt í mikilvægri starfsemi heilans, ásamt undirhópunum MC2R, MC3R og MC4R.

 

Hugsanlegt er að erfðavísirinn sé beinlínis tengdur gáfnafari. Bresk-amerísk rannsókn leiddi í ljós að rauðhærðir eru fjórum sinnum líklegri til að gegna starfi stjórnenda en aðrir á sama sviði.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: CARSTEN NYMANN

Shutterstock

Lifandi Saga

Gestapo: Leynilögregla Hitlers olli skelfingu í Evrópu

Lifandi Saga

Getur Rússland orðið uppiskroppa með hermenn? 

Lifandi Saga

Getur Rússland orðið uppiskroppa með hermenn? 

Lifandi Saga

Kjarnorkubrjálæðingar kalda stríðstímans

Lifandi Saga

Kjarnorkubrjálæðingar kalda stríðstímans

Maðurinn

Af hverju þessi ást á áfengi?

Heilsa

Er hægt að sofa of mikið?

Lifandi Saga

Hver fann upp á „kalda stríðinu“?

NÝJASTA NÝTT

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

Maðurinn

Er það skaðlegt að plokka nefhárin?

Lifandi Saga

Hve lengi höfum við fengið sumarfrí?

Jörðin

Vísindamenn greina vaxtarverki: Fæðuhringur eldfjallsins

Maðurinn

Ást er eintóm efnafræði

Náttúran

Hjarta steypireyðar slær bara tvisvar á mínútu

Menning

Hvers vegna varð kvikmyndin „Casablanca“ svona vinsæl?

Maðurinn

Einvígið: Er rafmagnstannbursti betri en venjulegur?

Maðurinn

Getur dáleiðslan komið í stað fyrir lyf? 

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

Maðurinn

Er það skaðlegt að plokka nefhárin?

Lifandi Saga

Hve lengi höfum við fengið sumarfrí?

Jörðin

Vísindamenn greina vaxtarverki: Fæðuhringur eldfjallsins

Maðurinn

Ást er eintóm efnafræði

Náttúran

Hjarta steypireyðar slær bara tvisvar á mínútu

Menning

Hvers vegna varð kvikmyndin „Casablanca“ svona vinsæl?

Maðurinn

Einvígið: Er rafmagnstannbursti betri en venjulegur?

Maðurinn

Getur dáleiðslan komið í stað fyrir lyf? 

Fáðu aðgang að vÍSINDI.IS

Ókeypis í 2 vikur!

 

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

 

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Maðurinn

Hvernig grær brotið bein?

Maðurinn

Hvernig grær brotið bein?

Maðurinn

Öfgar persónuleikans: Úthverfur eða innrænn persónuleiki

Maðurinn

Öfgar persónuleikans: Úthverfur eða innrænn persónuleiki

Alheimurinn

Hvað verður um orkuna frá sólarljósinu? 

Lifandi Saga

Hvað gerðu blikksmiðir fyrr á tímum? 

Saga

Með hverju var þurrkað áður en klósettpappírinn var fundinn upp?

Maðurinn

Hvað veldur dauðastjarfa?

Vinsælast

1

Maðurinn

Einvígið: Er rafmagnstannbursti betri en venjulegur?

2

Alheimurinn

Fullt tungl 2024 – Hvenær er tunglið fullt?

3

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

4

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

5

Saga

Með hverju var þurrkað áður en klósettpappírinn var fundinn upp?

6

Maðurinn

Síðbúnar kvöldmáltíðir gera þig þyngri og svangari

1

Maðurinn

Einvígið: Er rafmagnstannbursti betri en venjulegur?

2

Alheimurinn

Fullt tungl 2024 – Hvenær er tunglið fullt?

3

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

4

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

5

Maðurinn

Síðbúnar kvöldmáltíðir gera þig þyngri og svangari

6

Jörðin

Vísindamenn greina vaxtarverki: Fæðuhringur eldfjallsins

Maðurinn

Hver er sneggsti vöði líkamans?

Maðurinn

Karlhormón styttir ævina

Heilsa

Sannleikurinn um kaffi

Maðurinn

Þess vegna fá sumir fremur marbletti en aðrir

Jörðin

Ný NASA-flugvél á að minnka losun í flugi

Náttúran

Eitruðustu efni veraldar

Heilsa

Er hægt að sofa með opin augun?

Lifandi Saga

Að sjá fangana var áfall: Hermenn grétu

Náttúran

Ljós ruglar viðbrögð skordýranna

Jörðin

Maðurinn hefur breytt möndulhalla jarðar

Náttúran

Topp 5: Af hvaða dýrum er mestur fjöldi?

Maðurinn

Þessir einstaklingar eru í minni hættu á að greinast með heilabilun

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

Sársaukinn í hjartanu þegar sá eða sú heittelskaða yfirgefur okkur útskýrður á vísindalegan hátt: Ástarsorg minnir á fráhvarfseinkenni eiturlyfjaneytenda.

Maðurinn

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.690 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.