Náttúran

Kona fann stein í læk, sem reyndist vera 120 milljón króna virði

Í áratugi var hinn 3,5 kg kílóa þungi steinn notaður sem hurðarstoppari. En steinninn reyndist vera einn sá stærsti sinnar tegundar í heiminum.

BIRT: 27/01/2025

Eldri kona í Rúmeníu var með hlut á heimili sínu í áratugi sem kom þó nokkuð mikið á óvart.

 

Í læk einum hafði kona fundið fallegan stein sem tók með sér heim og notaði sem hurðastoppara.

 

Þegar hún lést fóru erfingjarnir að skoða hurðastopparann betur og grunaði að hann gæti verið eitthvað annað og meira en verðlaus steinn.

 

Rúmenska ríkið keypti steininn því það kom í ljós að steinninn var að öllum líkindum yfir 120 milljóna króna virði og sannkallaður þjóðargersemi.

 

Nokkrir fjölmiðlar, þar á meðal ScienceAlert, spænski El País og rúmenski miðillinn Antena 3 CNN, hafa greint frá hinum mjög svo óvenjulega hurðastoppara.

 

Þar er sagt frá því að steinninn hafi verið greindur af sérfræðingum sem töldu hann vera eitthvað annað og meira en venjulegur steinn.

 

Sá stærsti í heiminum

Rúmensk yfirvöld sendu steininn til greiningar í Sögusafninu í Krakow í Póllandi.

 

Sérfræðingarnir á pólska safninu urðu furðu lostnir þegar þeir áttuðu sig á hvað þeir höfðu í höndunum. Steinninn vó 3,5 kg og var úr rafi.

 

Að sögn eins rannsakenda skiptir steinninn miklu máli bæði fyrir safnið og vísindin.

 

Sérfræðingar telja þetta vera einn stærsti rafklumpur sem fundist í Rúmeníu sem í heiminum.

Raf mótast og litast af þeim aðstæðum þar sem það myndast.

Hvað er raf?

Raf er steingerð trjákvoða, röð kolefnisefnasambanda – eins konar náttúruleg terpentína – sem tré og plöntur mynda í sérstökum vefjum sem eru nálægt ysta lagi þess.

 

Tré mynda trjákvoða sér til verndar.

 

Trjákvoðan drýpur niður í skógarbotninn og úrkoma og breytingar á landslagi færa að öllu jöfnu kvoðuna til sjávar. Ef trjákvoðan fær að vera óáreitt og undir miklum þrýstingi í að minnsta kosti 30 milljón ár og ef olíuinnihald minnkar storknar það og breytist í raf.

 

Elsta raf sem fundist hefur er um 320 milljón ára gamalt og stafar af útdauðri plöntutegund.

 

Mismunandi efni auk ljóss, súrefnis og þrýstingsskilyrða geta hvarfast við trjákvoðuna og gefið rafi mismikla hörku, gegnsæi og lit.

Annars er mikið af rafi í Rúmeníu og þá sérstaklega á svæðinu í kringum bæinn Colti og við ána Bazau, þar sem klumpurinn fannst. Rúmenskt raf er þekkt fyrir djúpa rauða tóna.

 

Tugmilljón ára gamalt

En klumpurinn er ekki bara kannski sá stærsti sinnar tegundar og einstaklega dýrmætur. Hann er líka ævaforn.

 

Samkvæmt El País telja sérfræðingarnir að þessi stóri rafklumpur hljóti að vera á bilinu 38,5 til 70 milljón ára gamall.

HÖFUNDUR: Stine Hansen

© Museo de Buzau,© Krzysztof Bubel /Shutterstock

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Maðurinn

Af hverju sjá sumir drauga en aðrir ekki?

Heilsa

10 matvæli með meira C-vítamín en appelsínur

Maðurinn

Þráhyggja tekur heilann í gíslingu

Alheimurinn

Stjörnufræðingar leita langt eftir svörum: Er líf í alheiminum?

Heilsa

Hvers vegna verður okkur kalt þegar hitinn hækkar?

Náttúran

Bakteríur grafa eftir gulli

Lifandi Saga

Barbarossa: Illskeyttur sjóræningi soldánsins fór ránshendi á Miðjarðarhafi

Maðurinn

Gleymdu erfðum og umhverfi: Persónuleikinn stafar af tilviljunum

Maðurinn

Af hverju hressumst við af koffeini?

Maðurinn

Ný tækni les hugsanir

Lifandi Saga

Bernska útilegunnar

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is