Lifandi Saga

Hvað varð fólk gamalt á miðöldum?

Sjúkdómar og erfitt líf þýddi lágan meðalaldur á miðöldum.

BIRT: 28/10/2022

 

Við uppgröft á kirkjugörðum frá miðöldum og greiningu á beinaleifum úr þeim telja sérfræðingar nú að meðalaldur í stórum hlutum Evrópu hafi verið um 30 – 35 ár.

 

Í V-Evrópu á okkar dögum er talan um 79 ár fyrir menn og 84 fyrir konur. Á Íslandi er meðalævilengd karla rúm 80 ár og kvenna rúm 84 ár.

 

Þessi lági meðalaldur jafngildir samt ekki því að fólk á miðöldum hafi aldrast hraðar en nú er raunin.

 

Hins vegar var þeim mun hættara við að deyja úr sjúkdómum heldur en nú á dögum og einkum var það mikill ungbarnadauði sem dró meðalaldur manna niður.

 

Ástralski læknirinn Henry O. Lancaster birti árið 1990 rannsókn á lífsaldri meðal aðalsins á miðöldum í Englandi.

 

Með því að draga alla sem létust undir 21 árs aldri frá í útreikningum sínum komst hann að þeirri niðurstöðu að meðalaldur annarra hafi verið um 65 ár. 

 

LESTU EINNIG

Rannsóknir á almúganum á 15. öld í Englandi sýna að þeir sem náðu 20 ára aldri máttu búast við að geta lifað í 21 til 28 ár í viðbót. Rit frá miðöldum benda til að manneskjur sem voru yfir 50 voru taldar aldraðar. 

 

Þær manneskjur sem voru orðnar of gamlar til að vinna nutu virðingar í samfélaginu og stuðnings fjölskyldunnar, kirkju eða einhvers aðalsmanns. 

 

Með auknu hreinlæti og betra mataræði var mögulegt að verða mun eldri en meðaltalið, einkum fyrir þá sem voru í efstu stéttum samfélagsins. Ítalskur herstjóri Feneyja, Enrico Dandolo var t.d. 98 ára þegar hann dó árið 1205. 

 

Hin langa ævi ítalska herstjórans sýnir að ekki dóu allir ungi á miðöldum.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: Bue Kindtler-Nielsen

Shutterstock,

Alheimurinn

Hvað verður um orkuna frá sólarljósinu? 

Lifandi Saga

Hvað gerðu blikksmiðir fyrr á tímum? 

Lifandi Saga

Hvað gerðu blikksmiðir fyrr á tímum? 

Saga

Með hverju var þurrkað áður en klósettpappírinn var fundinn upp?

Saga

Með hverju var þurrkað áður en klósettpappírinn var fundinn upp?

Maðurinn

Karlhormón styttir ævina

Heilsa

Sannleikurinn um kaffi

Maðurinn

Þess vegna fá sumir fremur marbletti en aðrir

NÝJASTA NÝTT

Maðurinn

Hvaða blóðflokkur er sjaldgæfastur?

Lifandi Saga

Gestapo: Leynilögregla Hitlers olli skelfingu í Evrópu

Lifandi Saga

Getur Rússland orðið uppiskroppa með hermenn? 

Náttúran

Þrisvar til tunglsins og til baka aftur

Alheimurinn

Fullt tungl 2024 – Hvenær er tunglið fullt?

Jörðin

Hversu mikið menga leikföng?

Maðurinn

Af hverju þessi ást á áfengi?

Heilsa

Er hægt að sofa of mikið?

Lifandi Saga

Hver fann upp á „kalda stríðinu“?

Maðurinn

Hvernig grær brotið bein?

Maðurinn

Hvaða blóðflokkur er sjaldgæfastur?

Lifandi Saga

Gestapo: Leynilögregla Hitlers olli skelfingu í Evrópu

Lifandi Saga

Getur Rússland orðið uppiskroppa með hermenn? 

Náttúran

Þrisvar til tunglsins og til baka aftur

Alheimurinn

Fullt tungl 2024 – Hvenær er tunglið fullt?

Jörðin

Hversu mikið menga leikföng?

Maðurinn

Af hverju þessi ást á áfengi?

Heilsa

Er hægt að sofa of mikið?

Lifandi Saga

Hver fann upp á „kalda stríðinu“?

Maðurinn

Hvernig grær brotið bein?

Fáðu aðgang að vÍSINDI.IS

Ókeypis í 2 vikur!

 

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

 

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Maðurinn

Fimm svefntruflanir sem geta komið þér til að kvíða nóttinni

Maðurinn

Fimm svefntruflanir sem geta komið þér til að kvíða nóttinni

Náttúran

Hvers vegna mala kettir?

Náttúran

Hvers vegna mala kettir?

Maðurinn

Þvagið segir ýmislegt um heilsu okkar

Maðurinn

Stökkbreytingar valda flötu enni eða stóru nefi

Náttúran

Hér lifa hættulegustu marglyttur heims

Maðurinn

Þetta eru sjö mikilvægustu skilningarvitin

Vinsælast

1

Maðurinn

Þvagið segir ýmislegt um heilsu okkar

2

Alheimurinn

Fullt tungl 2024 – Hvenær er tunglið fullt?

3

Maðurinn

Þess vegna fá sumir fremur marbletti en aðrir

4

Náttúran

Hvers vegna mala kettir?

5

Heilsa

Sannleikurinn um kaffi

6

Maðurinn

Mikilvægt atriði getur komið í veg fyrir að börn verði nærsýn

1

Alheimurinn

Fullt tungl 2024 – Hvenær er tunglið fullt?

2

Maðurinn

Þess vegna fá sumir fremur marbletti en aðrir

3

Heilsa

Sannleikurinn um kaffi

4

Maðurinn

Mikilvægt atriði getur komið í veg fyrir að börn verði nærsýn

5

Saga

Með hverju var þurrkað áður en klósettpappírinn var fundinn upp?

6

Heilsa

Er hægt að sofa of mikið?

Tækni

Ný tækni getur bjargað milljónum frá jarðskjálftum

Alheimurinn

Hvað ef við höfum í raun fengið heimsóknir úr geimnum?

Læknisfræði

„Brennið í hvelvíti“: Alnæmi kallar fram það versta í Bandaríkjamönnum

Náttúran

Spendýr og eðlur skiptu um hlutverk

Maðurinn

Svefnleysi skaðar þarmana

Lifandi Saga

Hvert flúðu spænskir Gyðingar?

Maðurinn

Rannsókn: Greinileg merki um framhjáhald.

Lifandi Saga

Þess vegna trúa milljónir á mýtuna: Barnaníðingar djöfulsins 

Vísindamenn

Stærðfræðisnillingur fann upp tölvuna

Heilsa

Þess vegna ættir þú alltaf að setja klósettlokið niður áður en þú sturtar

Maðurinn

Vanþroskað tvíburafóstur fjarlægt úr heila ársgamallar stúlku

Tækni

100 milljónir hafa kosið: Hér eru hin sjö nýju undur veraldar 

Hvaða blóðflokkur er sjaldgæfastur?

Ég hef heyrt um blóðflokk A, B og 0. En hvaða blóðflokkur er sjaldgæfastur?

Maðurinn

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.690 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.