Maðurinn

Ný rannsókn leiðir í ljós: Þetta er barnið í systkinahópnum sem er oftast í uppáhaldi hjá foreldrum

Í nýrri rannsókn á 20.000 manns hafa vísindamenn komist að því hver er að öllu jöfnu uppáhaldsbarn foreldra. Þeir benda á ýmislegt sem gerir barn uppáhalds.

BIRT: 01/02/2025

Flest okkar hafa líklega velt því fyrir sér einhvern tímann hvort þau séu uppáhald foreldra sinna.

 

Og, ótrúlegt en satt,  það hafa vísindamenn líka gert.

 

Spurningin um hvaða barn í systkinahópnum er oftast í uppáhaldi foreldra hefur verið viðfangsefni nokkrurra rannsókna:

 

Er það það elsta eða það yngsta? Skiptir kynið máli? Eða eru einhver sérkenni sem gera það að verkum að foreldrar líta aðeins mildari augum á eitt barnið í systkinahópnum?

 

Nú hafa vísindamenn frá Western University í Kanada og Brigham Young háskólanum í Bandaríkjunum farið yfir alls 30 rannsóknir og fundið nokkra þætti sem gætu haft áhrif á hvaða barn í systkinahópnum foreldrar eru líklegastir til að hygla.

 

Að mati rannsakenda getur það haft neikvæð áhrif á fjölskylduna ef foreldrar gera upp á milli barna sinna.

 

Mæður og feður velja eins

Rannsakendur skoðuðu gögn frá alls 19.469 einstaklingum og skoðuðu aldur barnanna, kyn, skapgerð og persónueinkenni, svo sem samviskusemi og góðvild.

 

Þeir báru síðan athuganirnar saman við hvernig foreldrar komu fram við börnin.

 

Að sögn rannsakenda getur ívilnun í garð barns komið fram á mismunandi vegu – til dæmis í samskiptum foreldra við barnið, hversu miklum peningum þeir eyða í barnið og hversu mikið þeir reyna að stjórna barninu.

 

Vísindamennirnir skoðuðu sérstaklega ívilnun á fimm sviðum: almennt uppeldi, jákvæð samskipti, neikvæð samskipti, hversu mikið hvert bara fékk frá foreldrum eins og t.d. peninga o.fl og svo stjórn/eftirlit.

 

Vísindamennirnir komust að þeirri niðurstöðu að:

 

  • Greiningarnar sýndu að bæði mæður og feður höfðu tilhneigingu til að hygla dætrum.

 

  • Rannsakendur mátu einnig að börn sem eru ábyrg og skipulögð fengu betri meðferð frá foreldrum sínum – kannski vegna þess að þau börn eru auðveldari í umgengni.

 

  • Foreldrar veittu elstu systkinunum meira frelsi, en að sögn rannsakenda gæti það verið vegna þess að þau eru talin þroskaðri.

Foreldrar sem nýta sér sérstaka aðferð í barnauppeldinu eru mun líklegri til að vera í góðu sambandi við börn sín.

Öll börn eiga að fá stuðning

Mismunun gegn börnum innan systkinahóps getur haft áhrif á fjölskyldulífið og það getur haft víðtækar afleiðingar ef foreldrar haga sér ekki eins gagnvart öllum börnum.

 

Rannsóknin veitir ekkert svar við því hvers vegna foreldrar velja sér uppáhaldsbarn.

 

Samt vonast Alexander Jensen, lektor við Brigham Young háskólann og meðhöfundur rannsóknarinnar, að niðurstöðurnar geti gert foreldrum grein fyrir því hvernig þeir geta komið fram við öll börn sín á sanngjarnan og jafnan hátt.

 

Að sögn rannsakanda getur þessi nýja þekking skipt sköpum til að tryggja að öll börn upplifi að þau séu elskuð og fái góðan stuðning,“ segir í fréttatilkynningunni.

 

Rannsóknin birtist í vísindatímaritinu Psychological Bulletin.

HÖFUNDUR: Stine Hansen

© ShotPrime Studio /Shutterstock,

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Maðurinn

Af hverju sjá sumir drauga en aðrir ekki?

Heilsa

10 matvæli með meira C-vítamín en appelsínur

Maðurinn

Þráhyggja tekur heilann í gíslingu

Alheimurinn

Stjörnufræðingar leita langt eftir svörum: Er líf í alheiminum?

Heilsa

Hvers vegna verður okkur kalt þegar hitinn hækkar?

Náttúran

Bakteríur grafa eftir gulli

Lifandi Saga

Barbarossa: Illskeyttur sjóræningi soldánsins fór ránshendi á Miðjarðarhafi

Maðurinn

Gleymdu erfðum og umhverfi: Persónuleikinn stafar af tilviljunum

Maðurinn

Af hverju hressumst við af koffeini?

Maðurinn

Ný tækni les hugsanir

Lifandi Saga

Bernska útilegunnar

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is