Það er kominn háttatími en þú ákveður að fletta í gegnum Instagram einu sinni í viðbót. Eða athugar aðeins hvort einhverjar nýjar og spennandi fréttir séu á Twitter.
Samfélagsmiðlar eru orðnir fastur liður í rútínunni hjá flestum en sálfræðingar vara við þessum nýju miðlum sem bjóða stöðugt upp á að bera sig saman við aðra og minnka alla nánd.
Í nýrri tilraun komust breskir vísindamenn að þeirri niðurstöðu að samfélagsmiðlar tæri upp geðheilsuna – og jafnvel ein vika án nettengingar sé holl fyrir sálina.
Samfélagsmiðlar breyta veruleika okkar og daglegu lífi
Á aðeins einum áratug hafa samfélagsmiðlar breytt lífi okkar í grundvallaratriðum. Miðlar eins og Facebook, TikTok, Instagram og Snapchat eru orðnir hluti af daglegu lífi okkar og eru miklir tímaþjófar.
Meðal Evrópubúi eyddi að meðaltali um tveimur klukkustundum á dag á samfélagsmiðlum, samkvæmt skýrslu Global Web Index. Sex af hverjum tíu netnotendum segjast vera stöðugt nettengdir.
Árið 2021 eyddu Evrópubúar að meðaltali rúmlega tveimur klukkustundum og sextán mínútum á samfélagsmiðlum hvern dag. Á heimsvísu var meðaltalið tíu mínútum hærra.
Sálartetrið á erfitt með að fylgja þessum stóru breytingum á lífsstíl okkar og því hafa sálfræðingar og aðrir sérfræðingar varað við því í mörg ár að samfélagsmiðlar geti stuðlað að geðrænum vandamálum og geðsjúkdómum eins og þunglyndi, kvíða og streitu.
Stöðug viðvera á netinu gerir það erfitt að vera til staðar með fjölskyldu og vinum og það getur haft áhrif á félagsleg samskipti.
Á sama tíma er boðið upp á endalausar myndir úr lífi annarra sem getur valdið minnimáttarkennd og streitu – sérstaklega hjá ungu fólki.
Vika án nettengingar hjálpar sálarlífinu
Í tilrauninni sýndu vísindamenn frá háskólanum í Bath í Englandi fram á að fólki líður betur andlega ef það sleppir samfélagsmiðlum í viku.
Rannsakendur skiptu 154 einstaklingum á aldrinum 18 til 72 ára í tvo hópa eftir að allir þátttakendur höfðu svarað spurningalista um sálræna líðan sína. Annar takmarkaði verulega notkun sína á samfélagsmiðlum á meðan hinn hélt áfram að fletta eins og vanalega.
LESTU EINNIG
Að meðaltali eyddi hver aðili í ónettengda hópnum 21 mínútu á samfélagsmiðlum alla vikuna. Sumir þátttakendanna minnkuðu netnotkun sína um níu klukkustundir á þessum sjö dögum með því að fletta ekki í gegnum Twitter, Facebook og Instagram.
Í samanburðarhópnum eyddu þátttakendur að meðaltali sjö klukkustundum á sjö dögum.
Að viku liðinni fylltu þátttakendur aftur út spurningalista um geðheilsu sína.
Ónettengdi hópurinn fann marktækt fyrir minna þunglyndi og kvíða og almenn andleg líðan þeirra hafði batnað miðað við samanburðarhópinn.
Rannsóknarteymið mun nú kanna hvort hlé frá samfélagsmiðlum skili mismunandi niðurstöðum í öðrum hópum, til dæmis hjá yngra fólki og andlega veikum einstaklingum.
Ef niðurstöðurnar verða svipaðar getur ,,offline“ tími orðið hluti af meðferð sálfræðinga í framtíðinni.