Til að sjá er Evrópa, tungl Júpíters, ekki hið minnsta aðlaðandi. Hnötturinn er á stærð við tunglið okkar og kuldalegt, ísi lagt yfirborðið virðist ekki líklegt til að geyma líf.
Ýmsar uppgötvanir vekja þó stöðugt aukinn áhuga á þessum hnetti.
Fyrir 40 árum flaug geimfarið Voyager 2 fram hjá Evrópu og tók myndir sem vöktu forvitni vísindamanna.
Tungl Júpíters ekki svo hrjóstrugt
Á myndunum mátti sjá langar sprungur í ísnum en hitt kom á óvart að þar skyldu nánast ekki vera neinir loftsteinagígar.
Skýringin hlaut að vera fólgin í einhvers konar jarðvirkni sem þurrki út ummerki eftir loftsteina.
Myndir sem Galíleófarið tók á síðasta tug 20. aldar renndu stoðum undir þá kenningu að undir ísþekjunni kynni að leynast vatnshaf sem yrði fyrir áhrifum af þyngdarafli Júpíters þannig að það bungi upp á við og rífi sprungur í ísinn.
⇒ Júpíter togar vatn upp úr leyndu hafi Evrópu
Aðdráttaraflið frá gasrisanum brýtur ísinn á tunglinu Evrópu og upp um sprungurnar gjósa vatnsstrókar úr hafinu undir ísþekjunni.
Farðu með bendilinn yfir tölurnar til að lesa meira.
Júpíter skapar sprungur í ísnum
Aðdráttarafl Júpíters veldur sprungum í ísnum á Evrópu.
Vatn sogast upp í sprungurnar
Vatn úr hafinu á Evrópu þrýstist upp á yfirborð ísþekjunnar.
Vatnsúði þeytist upp í gufuhvolfið
Sums staðar kemst vatn upp í gegnum ísinn og sprautast þá sem úði upp frá yfirborðinu. Í fyrsta sinn hefur tekist að mæla vatnsúðann.
Árið 2012 fann Hubble-sjónaukinn fyrstu ummerki vatnsgosa þar sem vatnsúðastrókar þrýstust upp úr ísnum.
Nú hefur stjörnufræðingum hjá NASA loksins tekist að sanna að úðagosin – og þar með hið fljótandi vatnshaf – séu raunveruleg.
Með Keck-sjónaukanum á Hawaii voru gerðar nákvæmar mælingar á innrauðu ljósi frá Evrópu.
Vatn á Evrópu gefur von um líf
Með svonefndum ljósrófsmælingum tókst að greina ummerki þeirra efna sem er að finna í þunnu gufuhvolfi hnattarins og þá sáust skýr ummerki vatnsúða.
Útreikningarnir voru afar vandasamir þar eð mælingarnar voru gerðar frá yfirborði jarðar og ljós frá Evrópu hefur því ekki bara farið um gufuhvolfið þar heldur líka gegnum gufuhvolf jarðar, þar sem mikið er af vatnsgufu.
Ummerki vatns í gufuhvolfi jarðar þurfti að draga frá til að fá hreina mynd af vatnsgufu á Evrópu.
En sönnunin um vatn á Evrópu gerir þann hnött einn af örfáum stöðum í sólkerfinu þar sem mögulega mætti finna líf.
