Maðurinn

Rautt ljós getur leitt af sér betri sjón

Tilraunir hafa leitt í ljós að einföld meðhöndlun með rauðu langbylgjuljósi vinnur bug á dapurri sjón sem hærri aldur hefur í för með sér. Ef marka má vísindamenn nægir þriggja mínútna ljósameðferð á dag.

BIRT: 23/02/2024

Öllum frumum líkamans hrakar með aldrinum og sjónfrumum augans hnignar hraðar en við á um aðrar frumur líkamans.

 

Þó er ekki öll von úti enn, því með einfaldri ljósameðferð er unnt að hægja á ferlinu og snúa jafnvel þróuninni við, ef marka má tilraunir sem vísindamenn við University College í London gerðu.

 

Vísindamennirnir fengu 24 einstaklinga á aldrinum 28 til 72 ára til að horfa í rautt ljós úr vasaljósi í alls þrjár mínútur daglega í tvær vikur. Fyrir og eftir ljósameðferðina var sjón þátttakendanna mæld með tilliti til litasjónar og nætursjónar, þ.e. getunnar til að greina hluti í daufri birtu.

 

Fylgist með tilrauninni, þrep fyrir þrep
Langbylgjuljós ljær sjónfrumunum nýja orku

Flestir byrja að glata skynjun í sjónfrumum í kringum fertugt en rautt langbylgjuljós endurræsir orkuver frumnanna, ef marka má nýjustu tilraunir.

1. Ljósið lendir á sjónhimnunni

Tilraunin gekk út á það að láta þátttakendurna lýsa í augu sér með rauðu ljósi á bylgjulengdinni 670 nanómetrar. Meðferðin stóð yfir í tvær vikur og var sjónhimnan virkjuð með þessu móti í þrjár mínútur á dag.

2. Sjónfrumurnar gleypa ljósið

Sjónfrumur sjónhimnunnar drukku rauða ljósið í sig en frumur þessar daprast einmitt með aldrinum. Þetta á bæði við um svonefndar keilur (sem nema liti) og stafi (sem nema birtu).

3. Orkan í frumunum eykst

Ljósið veldur því að orkuver frumnanna, svokallaðir hvatberar, framleiða meira af orkusameindinni ATP. Við það verða sjónfrumurnar næmari og bæði lit- og nætursjón skerpist.

Langbylgjuljós ljær sjónfrumunum nýja orku

Flestir byrja að glata skynjun í sjónfrumum í kringum fertugt en rautt langbylgjuljós endurræsir orkuver frumnanna, ef marka má nýjustu tilraunir.

1. Ljósið lendir á sjónhimnunni

Tilraunin gekk út á það að láta þátttakendurna lýsa í augu sér með rauðu ljósi á bylgjulengdinni 670 nanómetrar. Meðferðin stóð yfir í tvær vikur og var sjónhimnan virkjuð með þessu móti í þrjár mínútur á dag.

2. Sjónfrumurnar gleypa ljósið

Sjónfrumur sjónhimnunnar drukku rauða ljósið í sig en frumur þessar daprast einmitt með aldrinum. Þetta á bæði við um svonefndar keilur (sem nema liti) og stafi (sem nema birtu).

3. Orkan í frumunum eykst

Ljósið veldur því að orkuver frumnanna, svokallaðir hvatberar, framleiða meira af orkusameindinni ATP. Við það verða sjónfrumurnar næmari og bæði lit- og nætursjón skerpist.

 

Niðurstöðurnar leiða í ljós að fólk yfir fertugu öðlast að öllu jöfnu betri sjón eftir meðferðina, bæði hvað snertir nætursjón en þó enn fremur litasjón sem batnar enn meira eða um heil 20 prósent.

Orkuver frumnanna tæmast

Ástæða þessa er sú að þessir tveir þættir af sjón myndast af tveimur ólíkum frumutegundum í sjónhimnunni. Svokallaðar keilur skynja liti á meðan stafir sjá okkur fyrir nætursjón. Báðar þessar frumutegundir glata næmni sinni með aldrinum, sökum þess að orkuver þeirra, svonefndir hvatberar, missa getuna til að framleiða sameindina ATP.

web_235928

Rautt ljós úr sérstöku vasaljósi getur gætt sjónfrumurnar nýju lífi eftir að þær taka að daprast hjá fólki yfir fertugu.

Hvatberarnir drekka í sig rautt langbylgjuljós þannig að orkuframleiðslan eykst en áhrifanna gætir hvað mest í keilunum sökum þess hve orkufrekar þær eru.

 

Viðvörun: Notið einungis rétta ljósið!

Í tilrauninni voru notuð vasaljós sem gefa frá sér rauða birtu á 670 nanómetra bylgjulengd. Ef marka má vísindamenn er unnt að framleiða slík ljós fyrir rúmlega 2.000 íslenskar krónur, svo meðhöndlunin ætti að geta orðið öllum aðgengileg. Við bendum lesendum þó á að að gera ekki slíkar tilraunir með vasaljósum sem ekki eru ætluð fyrir slíka meðhöndlun og alls ekki með leysigeislum sem geta valdið alvarlegum skemmdum á augum.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: JENS MATTHIESEN

Shutterstock,© UCL,

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Náttúran

Eðlisfræðingar afnema hlutlægan raunveruleika 

Lifandi Saga

Af hverju vill Indland heita Bharat?

Lifandi Saga

Hve mikið af gulli fannst í gullæðinu?

Alheimurinn

Með þvergöngu Venusar var hægt að mæla sólkerfið

Lifandi Saga

Uppreisn Castros velti einræðisherranum úr sessi

Lifandi Saga

Ástæðan fyrir falli Tróju

Alheimurinn

Dálítill fróðleikur um eitt helsta afrek mannsandans 

Náttúran

Hér eru aðeins leyfð kvendýr og afkvæmi þeirra: Kvennasambýli hafsins

Náttúran

Hvernig myndast haglél?

Maðurinn

Hvað er stífkrampi?

Alheimurinn

Af hverju eru plánetur og sólir alltaf kúlulaga?

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is