Menning og saga

Sjö jarðbikshraun finnast á hafsbotni

Sjaldséðar gosmenjar á 200 metra dýpi undan strönd Kaliforníu

BIRT: 04/11/2014

Aðeins 16 km út frá strönd Kaliforníu eru sjö stórar gosstöðvar neðansjávar.

 

Hér eru ekki á ferð neinar venjulegar eldstöðvar, sem spúa hrauni í gosum, heldur svonefndar „jarðbikseldstöðvar“ sem senda frá sér eins konar malbik í stað hrauns, þegar þær gjósa.

 

Stærsta gosstöðin er á 220 metra dýpi, á hæð við sex hæða hús og á við tvo fótboltavelli að flatarmáli. Þessar gosstöðvar uppgötvuðust árið 2007 og síðan hafa vísindamenn rannsakað þær nákvæmlega. Nú er vitað að þær eru milli 31.000 og 44.000 ára gamlar, en á þeim tíma streymdi olía hér upp og storknaði þegar hún komst í snertingu við kaldan sjó á hafsbotninum.

 

Á stöku stað lekur enn olía og gas upp um sprungur, en það eru liðin mörg þúsund ár síðan þarna var síðast alvörugos og engin hætta á ferðum, segja vísindamennirnir. Þeir koma m.a. frá Kaliforníuháskóla og hafa margoft skoðað fyrirbrigðið með kafbátum og tekið sýni.

 

Við þessar 7 gosstöðvar eru alls um 100.000 tonn af jarðbiki, sem vissulega er storknað, en þó nokkuð gljúpt. Moli úr þessu efni verður fljótt að dufti, sé hann settur í mortél og malaður með stautnum.

 

Jarðbikshraun fundust fyrst árið 2003 en síðan hafa slík fyrirbrigði verið uppgötvuð víða um heim. Aðeins örfáar slíkar gosstöðvar eru enn virkar.

 
 

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Náttúran

6 atriði sem þú ættir að vita um skeggskottu: Gráðugur ættingi silfurskottunnar gæti brátt hertekið heimili þitt

Tækni

Lúxus eftir dómsdag: Lítum á skýli milljarðamæringanna

Menning og saga

Indiana Jones raunveruleikans leitaði að sáttmálsörkinni

Náttúran

Átvögl sjávarins geta kælt loftslagið

Lifandi Saga

Í bók frá miðöldum leyndist óþekkt portrett af Michelangelo

Tækni

Edison gegn Tesla: Meistarar rafmagnsins hötuðust

Maðurinn

7 magnaðar staðreyndir um augu þín

Tækni

Minnislisti nördanna: Búnaður

Tækni

Nú fá róbótar siðferðilegan áttavita

Heilsa

Ný tækni vekur latar sáðfrumur

Jörðin

Glóandi sprengingar skapa hljóðhöggbylgjur

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is