Sjö jarðbikshraun finnast á hafsbotni

Sjaldséðar gosmenjar á 200 metra dýpi undan strönd Kaliforníu

BIRT: 04/11/2014

LESTÍMI:

< 1 mínútur

Aðeins 16 km út frá strönd Kaliforníu eru sjö stórar gosstöðvar neðansjávar.

 

Hér eru ekki á ferð neinar venjulegar eldstöðvar, sem spúa hrauni í gosum, heldur svonefndar „jarðbikseldstöðvar“ sem senda frá sér eins konar malbik í stað hrauns, þegar þær gjósa.

 

Stærsta gosstöðin er á 220 metra dýpi, á hæð við sex hæða hús og á við tvo fótboltavelli að flatarmáli. Þessar gosstöðvar uppgötvuðust árið 2007 og síðan hafa vísindamenn rannsakað þær nákvæmlega. Nú er vitað að þær eru milli 31.000 og 44.000 ára gamlar, en á þeim tíma streymdi olía hér upp og storknaði þegar hún komst í snertingu við kaldan sjó á hafsbotninum.

 

Á stöku stað lekur enn olía og gas upp um sprungur, en það eru liðin mörg þúsund ár síðan þarna var síðast alvörugos og engin hætta á ferðum, segja vísindamennirnir. Þeir koma m.a. frá Kaliforníuháskóla og hafa margoft skoðað fyrirbrigðið með kafbátum og tekið sýni.

 

Við þessar 7 gosstöðvar eru alls um 100.000 tonn af jarðbiki, sem vissulega er storknað, en þó nokkuð gljúpt. Moli úr þessu efni verður fljótt að dufti, sé hann settur í mortél og malaður með stautnum.

 

Jarðbikshraun fundust fyrst árið 2003 en síðan hafa slík fyrirbrigði verið uppgötvuð víða um heim. Aðeins örfáar slíkar gosstöðvar eru enn virkar.

 
 

BIRT: 04/11/2014

vinsælustu greinarnar

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is