Vísindamenn greina vaxtarverki: Fæðuhringur eldfjallsins
Fljótlega eftir að eldstöðvar falla saman, taka þær að endurbyggja sig. Þetta ferli hafa vísindamenn nú sett upp í líkan eftir að hafa safnað saman meira en sex áratuga upplýsingum. Niðurstöðurnar eiga að lágmarka fjölda fórnarlamba við hamfarir í framtíðinni.
Hvaða eldgos drap flest fólk?
Hraunkvika úr eldstöðvum er auðvitað lífshættuleg en aðrar afleiðingar geta líka kostað mannslíf. Hvert var mannskæðasta gosið þegar allar afleiðingar eru meðtaldar?
Eldfjöll þöktu jörðina kvikasilfri
Meginlöndin skildust hvert frá öðru og hartnær 40 milljón tonnum af kvikasilfri var dælt yfir jörðina. Nú hefur jarðfræðingum tekist að sýna fram á hvernig eiturefnið gjöreyðilagði vistkerfi tríastímabilsins og segja að hamfarirnar gætu endurtekið sig.
Eru sum eldfjöll hættulegri en önnur?
Mér skilst að hættan af eldfjöllum fari eftir gerð þeirra. Er það rétt?
Af hverju er stærsta eldfjall heims úti í Kyrrahafi?
Eldfjallið Mauna Loa á Hawaii gaus síðast 2022 en hafði þá ekki gosið síðan 1985. Þetta mun vera stærsta virka eldfjall í heiminum. En af hverju er slíkur risi úti í miðju Kyrrahafi?
Ofurgos eru tíðari en talið hefur verið
Alla vega 20.000 ár eru síðan síðast gaus í ofureldstöð – með hrikalegum afleiðingum. Næsta gos gæti orðið fljótlega því tíðni þessara ofurgosa er mun meiri en eldfjallafræðingar hafa haldið.
Eldfjöll eru dyntótt
Samtals býr meira en hálfur milljarður manna á hættusvæðum eldstöðva. Frjósamur jarðvegur er mjög víða kringum eldstöðvarnar og þar er líka oft aðgangur að ódýrri orku. En eldfjöllin eru dyntótt og enginn veit nákvæmlega hvenær næsta gos hefst.
Hvaða eldfjall er hættulegast?
Hvaða eldfjall nær titlinum hættulegasta eldfjall heims?
Gerðir eldstöðva – Fáðu yfirsýn yfir mismunandi gerðir eldfjalla og eldstöðva
Eldkeilur, eldhryggir og dyngjur. Eldfjöll og eldstöðvar eru margskonar og lögun þeirra ræðst oft af hraunkvikunni. Lifandi vísindi birta hér yfirlitságrip um allt það helsta sem gott er að vita.
Dómsdagur leynist neðanjarðar
Ofureldstöðvar er að finna um mest alla jörðu. Úr þessum risavöxnu kvikuþróm gýs aðeins á 100.000 ára fresti og fyrir það ber okkur að vera þakklát. Ofureldgosin gætu nefnilega orðið völd að hamförum um gjörvallan heim.
Eldfjöll gætu valdið fimbulvetri
Jörðin er að ofhitna en vandamálið gæti snúist á haus á augabragði. Stórt eldgos gæti valdið snöggri kólnun og valdið áralöngum vetri. Hnattræn hlýnun á sinn þátt í að auka áhættuna.
