Síðan á 9. áratug síðustu aldar hefur tvíburafæðingum fjölgað um þriðjung á heimsvísu.
Eineggja tvíburar myndast þegar eggfruma skiptir sér í tvennt innan 14 daga frá frjóvgun. Aðrar tvíburameðgöngur stafa af því að tvö egg frjóvgast á sama tíma.
Í afar fátíðum tilvikum fer eitthvað úrskeiðis þannig að annar tvíburinn endar inni í líkama hins. Ástæðuna þekkja vísindamenn ekki.
Nú hafa læknar hjá Fudan háskólasjúkrahúsinu í Shanghai gefið út einstæða tilviksrannsókn þar sem þeir lýsa því hvernig þess háttar „sníkjufóstur“ var fjarlægt úr heila kínverskrar stúlku þegar hún var aðeins ársgömul.
Tilviksskýrslan birtist í vísindatímaritinu Neurology og þar lýsa læknarnir hreyfierfiðleikum stúlkunnar og of stóru höfði.
CT-skannanir af höfði stúlkunnar sýndu að heilinn var samanpressaður og mikil vökvasöfnun var í holrýmum heilans.
Í skýrslunni er ekki mikið um nákvæmar lýsingar á smærri atriðum, né heldur lýsingar á núverandi heilsufari stúlkunnar. En læknarnir lýsa því að aðgerðin hafi verið framkvæmd og hún hafi leitt í ljós sjaldgæft atriði þess sem á latnesku læknamáli kallast „fetus in fetu“ eða „fóstur í fóstrinu.“
Fóstur gleypir eigin tvíbura
Fyrirbrigðið fetus in fetu gerist snemma á meðgöngu, eftir að frjóvgað egg hefur skipt sér í tvennt.
1. Skipting myndar tvíbura
Þegar eggfruma skiptir sér innan 14 daga frá frjóvgun myndast tvö egg með nákvæmlega sama erfðaefni. Venjulega verða úr þeim eineggja tvíburar.
2. Annað eggið gleypir hitt
Af óþekktum ástæðum kemur fyrir að eitthvað fari úrskeiðis við skiptinguna, þannig að annað eggið umlykur hitt. Þar með hefur annar tvíburinn tekið hinn inn í líkama sinn.
3. Dulið fóstur lifir sníkjulífi
Á meðgöngunni fær innilukta fóstrið næringu frá stærri tvíburanum og lifir þannig sníkjulífi. Þróun sníkjufóstursins stöðvast þó yfirleitt innan þriggja mánaða.
Myndir frá aðgerðinni sýna að auki að sníkjufóstrið hefur þróað efri útlimi og fingur voru teknir að myndast en að öðru leyti var það afar vanþroskað.
Á CT-skannamyndum sáu læknarnir að sníkjutvíburinn þrýsti á heila litlu stúlkunnar. Sníkjufóstrið reyndist hafa þroskað hryggsúlu, lærbein og sköflunga (C). Á mynd D sést vanþroskaða fóstrið með handleggi og frumstig fingra.
Áætlað er að fyrirbrigðið fetus in fetu gerist í einni af 500.000 eineggja-tvíburameðgöngum en uppruni þeirrar ágiskunar er reyndar óþekktur. Oftast sest sníkjufóstrið að í kviðarholi og sníkjufóstur í heila er því gríðarlega sjaldgæft.
Það er þó ekki alveg óþekkt. Árið 1982 gáfu læknar við háskólasjúkrahús í London út tilviksskýrslu þar sem þeir lýstu því hvernig 14 sentimetra langt fóstur var fjarlægt úr heila aðeins sex vikna gamals drengs sem líka var óeðlilega höfuðstór.
Í Londonrannsókninni lýstu læknarnir því hvernig sníkjutvíburinn hafði þroskað höfuð, bol og útlimi. Í þeirri skýrslu var jafnframt tekið fram að drengnum heilsaðist vel 18 mánuðum eftir aðgerðina.
