Náttúran

Af hverju lýsa eldflugur?

BIRT: 04/11/2014

SPURNINGAR OG SVÖR

 

Eldflugur eru reyndar ekki flugur, heldur bjöllur af ætinni Lampyridae.

 

Í heiminum öllum eru til um 2.000 tegundir af eldflugum og langflestar þeirra í hitabeltinu. Nafn sitt draga þær af því að afturbúkurinn gefur frá sér gulgrænt eða gult ljós þegar dýrin eru í mökunarhugleiðingum. Hver tegund notar sína sérstöku aðferð. Sumar senda t.d. frá sér stutt ljósblikk en aðrar lýsa nær stöðugt.

 

Mökunin hjá sumum eldflugum er eins konar ljósadans þar sem karldýr gefur áhuga sinn til kynna með ljósi og nálgast síðan ef ljóssvar kvendýrsins er jákvætt. Líffræðingar telja að kvendýrin meti karlana eftir ljósasýningu þeirra, svo sem eftir ljósstyrk, blikkhraða eða hreyfingum meðan ljósið er sýnt.

 

Hjá sumum tegundum er það aðeins annað kynið sem lýsir og reynir þannig að laða hitt kynið að sér. Að þessu leyti eru Pteroptyx-eldflugur í Suðaustur-Asíu einkar athyglisverðar. Hér safnast karlar þúsundum saman í eitt tré og senda frá sér blikkljós nánast alveg í takt. Ekki er vitað hvers vegna karldýrin vinna svona saman, en mögulega er tilgangurinn að vekja sem víðtækasta athygli kvendýranna.

 

Ljósadýrð eldflugnanna er ákveðið form lífrænnar lýsingar, en ýmsar lífverur hafa hæfni til að skapa ljós með sérstökum lífefnaferlum. Þessi lífefnaferli eru mismunandi eftir tegundum en byggist yfirleitt á því að ákveðin efni komast í orkuríkara ástand þegar þau komast m.a. í snertingu við súrefni. Slík efnahvörf eru orkufrek og til þeirra nota lífverurnar sérstök ensím.


Þegar þessi ljósefni falla niður í eðlilegt ástand gefa þau frá sér orku í formi ljóseinda. Þessi efnahvörf gerast í sérstökum ljósfrumum sem eru í afturbúk eldflugunnar.

 

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Náttúran

Hversu gamlar geta plöntur orðið?

Læknisfræði

Hvað er iðraólga (ristilkrampar)?

Alheimurinn

Leitað að lífi í öðrum alheimum

Lifandi Saga

Hvað er „dagur hinna sjö sofandi“?

Náttúran

Ævagamalt sæskrímsli fannst í Mexíkó

Menning og saga

6.000 ára gamalt lík afhjúpa furðulega greftrunarsiði

Lifandi Saga

Vesturlönd og Saddam gáfu Kína efnahagsvöðva

Lifandi Saga

Af hverju heitir það keisaraskurður? 

Maðurinn

Rannsóknir afhjúpa: Svona getur hass breytt heila fósturs

Tækni

Hvernig virka púðurskot?

Maðurinn

Leiði er ofurkraftur okkar

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is