Náttúran

Arsen: Eitraður fjöldamorðingi

Frumefni 33 í lotukerfinu er arsen – betur þekkt sem arsenik – sem er þekkt efni í mörgum morðsögum

BIRT: 16/11/2021

LESTÍMI: 2 MÍNÚTUR

 

Nafn: Arsen – uppruni óþekktur, mögulega úr grísku.
Sætistala: 33 Efnatákn: As

 

Arsen er hálfmálmur sem finnst í grárri og gulri gerð. Efnið er einnig þekkt sem arsenik sem eiginlega er arsen-efnasambandið arsentríoxíð. 

 

Arsen er baneitrað, en það er einnig mikilvægt snefilefni fyrir margar dýrategundir, mögulega einnig fyrir menn en það er ekki vitað með vissu.

 

Lesið meira um lotukerfið

 

Arsen var vinsælt hjá eiturbyrlurum 

Arsen hefur um áraraðir verið vinsælt hjá eiturbyrlurum. Á miðöldum í Ítalíu og Frakklandi var jafnvel til líflegt svartamarkaðsbrask með það hjá eitubyrlurum, sem buðu þjónustu sína við að fjarlægja hina og þessa fursta og hertoga úr sætum þeirra svo að aðrir gætu tekið við. 

 

Í minni skömmtum virkar arsenik örvandi og því hefur það verið notað til að dópa veðhlaupahesta. 

 

Arsen í drykkjarvatni 

Mengun vegna arsens í drykkjarvatni er vandamál í mörgum löndum
Alþjóðaheilbrigðisstofnunin (WHO) hefur kallað arsen – eitrun „Stærstu fjöldaeitrun íbúa í sögunni“ og í Bangladesh einu saman er ætlað að 77 milljón manns finni fyrir einhverjum áhrifum þess. 

 

Myndband: Meira um arsen

 

 

 

Birt: 16.11.2021

 

 

 

LARS THOMAS OG ANDERS BRUUN

 

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Náttúran

Eðlisfræðingar afnema hlutlægan raunveruleika 

Lifandi Saga

Af hverju vill Indland heita Bharat?

Lifandi Saga

Hve mikið af gulli fannst í gullæðinu?

Alheimurinn

Með þvergöngu Venusar var hægt að mæla sólkerfið

Lifandi Saga

Uppreisn Castros velti einræðisherranum úr sessi

Lifandi Saga

Ástæðan fyrir falli Tróju

Alheimurinn

Dálítill fróðleikur um eitt helsta afrek mannsandans 

Náttúran

Hér eru aðeins leyfð kvendýr og afkvæmi þeirra: Kvennasambýli hafsins

Náttúran

Hvernig myndast haglél?

Maðurinn

Hvað er stífkrampi?

Alheimurinn

Af hverju eru plánetur og sólir alltaf kúlulaga?

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is