Maðurinn

Er hægt að verða brúnn í sólinni án þess að eiga á hættu að fá húðkrabbamein?

Mig langar svo til að fá fallegan, brúnan lit á húðina en get ég gert það án þess að skemma húðina?

BIRT: 04/08/2023

Sólbrún húð er til marks um að líkaminn hafi fengið á sig meiri sól en gerist og gengur og sé að verja sig gegn útfjólubláum geislum sólarinnar.

 

Líkaminn framleiðir litarefnið melanín sem gleypir útfjólubláu geislana og kemur í veg fyrir að þeir eyðileggi DNA-erfðaefnið og breyti húðfrumum í krabbameinsfrumur.

 

Þó svo að sólbrún húð sé betur varin en föl húð, melanínsins vegna, þá er brúni liturinn ekki alveg áhættulaus.

 

Skaðinn er orðinn

Líkaminn eykur nefnilega einungis melanínframleiðsluna sökum þess að árás útfjólubláu geislanna er þegar farin að valda DNA-skemmdum sem hætt er við að þróist í húðkrabbamein.

 

Melanínframleiðslan örvast m.a. af bólgum og svonefndri oxunarstreitu sem orsakast af skemmdum sem útfjólubláu geislarnir valda. Fyrir bragðið er sólbrún húð til marks um að þegar hafi átt sér stað skemmdir í húðfrumunum.

 

Umskiptin frá fölri húð yfir í brúna, með hugsanlegum rauðum lit á þeirri leið, er með öðrum orðum tengd tiltekinni hættu á húðkrabbameini.

 

Auk þess ber að nefna að melanín getur aldrei veitt fullkomna vörn gegn útfjólubláu geislunum.

 

Sólarvarnarstuðullinn í melaníni er álitinn vera á bilinu 2-4 sem samsvarar því að litarefnið gleypi um 50-75% útfjólubláu geislanna. Til samanburðar má geta þess að margir húðsjúkdómalæknar á okkar breiddargráðum mæla með sólarvarnarstuðlinum 15 hið minnsta sem útilokar 93% útfjólubláu geislanna.

HÖFUNDUR: ONAS GROSEN MELDAL

Shutterstock

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Menning

Hverjir höfðu fasta búsetu í Machu Picchu?

Lifandi Saga

Hitler var á efnum alla seinni heimsstyrjöld

Jörðin

Af hverju virðist Grænland álíka stórt og Ástralía?

Lifandi Saga

Hversu góðir vinir eru Kína og Rússland? 

Náttúran

Greind í heimi dýranna

Alheimurinn

Hér eru sannanirnar fyrir Miklahvelli

Náttúran

Nýfundin risaeðla með furðu smáa framlimi

Lifandi Saga

Veislubúningar varðmanna Nixons aðhlátursefni

Náttúran

Hvað eru doppleráhrif?

Spurningar og svör

Af hverju eru sítrónur súrar?

Maðurinn

Hvernig framleiðir líkaminn orku úr fæðunni?

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.