Alheimurinn

Gervihnöttur nær mynd af stærstu sprengistjörnunni

Hundraðfalt öflugri en venjulegar sprengistjörnur

BIRT: 04/11/2014

Stjörnufræði

Stjörnufræðingar hjá NASA hafa nú uppgötvað stjörnusprengingu sem fyllilega þolir samjöfnuð við þolmörk ímyndunaraflsins varðandi mögulegan styrk sprengistjarna.

 

Deyjandi stjörnur, svonefndar sprengistjörnur, falla svo saman þegar orkuforði þeirra er endanlega þrotinn og verða þá gjarna að tifstjörnum eða jafnvel svartholi. En stjarnan SN2006gy, sem upphaflega hafði um 150-faldan massa sólarinnar, hegðaði sér með öðru móti. Hér varð sprenging í sjálfum kjarna stjörnunnar. Nú orðið mjög langt um liðið, en ljósið frá sprengingunni náði hingað árið 2006 eftir um 240 milljóna ljósára ferð um geiminn.

 

Fram að þessu hafa stjörnufræðingar einungis velt því fræðilega fyrir sér hvort sprengistjörnur gætu sprungið á þennan hátt. Slík sprenging hefur nefnilega ekki áður sést.

 

Þegar kjarni stjörnunnar springur, sendir hún frá sér miklu meira efni út í geiminn en hefðbundnar sprengistjörnur gera. Efnið, sem m.a. er gert úr þungum frumefnum er svo endurnýtt í myndun nýrra stjarna – í þessu tilviki í stjörnuþokunni NGC1260.

 

Hér í Vetrarbrautinni er þekkt ein stjarna sem mögulega gæti sprungið á þennan hátt. Það er stjarnan Eta Carinae sem hefur um 100-120-faldan massa á við sólina.

 

Springi Eta Carinae mun sú sprenging beinlínis lýsa upp jörðina, jafnvel um hábjartan dag. Sá atburður mun jafnframt leysa úr læðingi hættulega gammageislun, sem þó er talið ósennilegt að muni ná alla leið hingað.

 
 

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Lifandi Saga

Gallerí: Baráttan við náttúruöflin

Lifandi Saga

Miðaldir voru tími svikahrappanna: Sérfróðir í svikum og prettum 

Lifandi Saga

Hversu margir bjuggu í Ameríku þegar Kólumbus bar að garði?

Lifandi Saga

Öll von slokknaði í fangelsum 19. aldarinnar

Maðurinn

Streita veldur ofþyngd

Maðurinn

Svartir punktar afhjúpa getgátur heilans

Alheimurinn

Hvað ef jörðin væri í öðru sólkerfi?

Náttúran

Skoðið myndirnar: Úlfar hegða sér eins og allt önnur dýr

Alheimurinn

Ótrúlegt afrek: Nemendur slá nokkur heimsmet með heimagerðri eldflaug

Náttúran

Hversu stór gátu skorkvikindi orðið?

Lifandi Saga

Olíuborpallur springur: Eldhaf í Norðursjó

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.