Náttúran

Geta sniglar gert við skelina?

Ég steig óvart á snigil þannig að sprunga kom í kuðunginn. Getur snigillinn skriðið út og lifað án skeljarinnar eða kannski byggt upp nýja skel?

BIRT: 10/01/2024

Snigill sem ber hús sitt með sér, getur ekki lifað af án þess. Skelin er gróin föst við bakið og því ekki bara hægt að ganga út.

 

Jafnvel lítil sköddun getur orðið dýrkeypt þar eð snigillinn er viðkvæmur fyrir sýkingum og stafar hætta af rándýrum.

 

Þess vegna hafa skeljasniglar þróað með sér hæfni til að gera við minni háttar göt og sprungur.

 

Skelin er um 95% úr kalki sem er eitt og sér ekki sérlega sterkt efni en styrkurinn þrjúþúsundfaldast með íblöndun annarra efna, einkum prótína.

 

Að innan er skelin fóðruð með vef sem snigillinn notar sem kalkforðabúr.

 

Skaddist skelin berst kalk úr þessum vef út í skelina. Þegar tekur að ganga á kalkið framleiða blóðfrumur snigilsins mikið af kalsíumkarbónati til að gera við gatið.

 

Og reyndar hyggjast menn nú nýta sér kunnáttu snigla til viðgerða. Vísindamenn vonast til að geta líkt eftir viðgerð snigils á skel sinni til að hraða beinvexti og flýta því þannig að skemmd bein grói.

Gerir við skelina á viku

Rétt eins og mannslíkaminn er fær um að græða brotin bein, hefur snigillinn tækni til að gera við hús sitt.

1. Himna virkar sem plástur

Fáeinum tímum eftir sköddun myndast gagnsæ himna yfir sárið. Himnan virkar sem plástur og verður jafnframt skapalón fyrir síðari kölkun.

2. Kalklag tekur form

Sex tímum eftir sköddunina hefur fyrsta kalklagið bæst ofan á himnuna. Kalk heldur áfram að berast og byggja skelina upp.

3. Skelin grær

Eftir stöðugt kalkstreymi út í skelina í vikutíma hefur gatið lokast og má heita gróið að fullu.

HÖFUNDUR: JONAS GROSEN MELDAL

Shutterstock

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Alheimurinn

Stjörnufræðingar finna fyrstu frumvísa að Vetrarbrautinni

Maðurinn

Hve hratt fer blóðið um líkamann?

Lifandi Saga

Fjöldamorð SS leiddi til miskunnarlausrar hefndar

Lifandi Saga

Hvað var gula?

Náttúran

Öflugasta bit heims – Hér eru fimm dýr sem ekki væri gott að enda í skoltinum á

Náttúran

Geta elliglöp herjað á hunda?

Lifandi Saga

Martröð í Mogadishu

Náttúran

Eðlisfræðingar afnema hlutlægan raunveruleika 

Lifandi Saga

Af hverju vill Indland heita Bharat?

Lifandi Saga

Hve mikið af gulli fannst í gullæðinu?

Alheimurinn

Með þvergöngu Venusar var hægt að mæla sólkerfið

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is