Náttúran

Gull: Goðsagnarkennt ofurefni

Frumefni númer 79 er gull, líklega þekktasta frumefni heims. Það hefur alla tíð verið eftirsótt af háum sem lágum og gull býr yfir eiginleikum sem gera það nytsamt fyrir margra hluta sakir.

BIRT: 22/11/2021

LESTÍMI: 2 MÍNÚTUR

 

Nafn: Gull. Orðið vísar til hins gullna litar. Sætistala: 79 Efnatákn: Au

 

Gull er gyllt eins og nafnið gefur til kynna og í sínu hreina formi er þetta mjúkur málmur sem auðvelt er að forma. Eitt gramm af gulli má fletja út í þunnt lag af blaðgulli sem þekur heilan fermetra.

 

Gull hefur verið þekkt og eftirsótt frá því í fornöld og hefur m.a. verið notað í skrautgripi því það verður aldrei matt, né fær það á sig spanskgrænu. Það er ákaflega verðmætt, bæði í formi myntar og gullstanga.

 

Gull má leysa upp í blöndu af saltpéturssýru og saltsýru (kóngavatni). Ef maður þynnir þessa lausn þá fær maður aurum potabile (drykkjarhæft gull) sem áður var selt sem allsherjar lyf gegn margvíslegum kvillum og sjúkdómum.

 

Lesið meira um lotukerfið.

 

Í hvað er gull notað?

Ákaflega auðvelt er að vinna með gull og nýtist það í margs konar verk, allt frá skrautmunum yfir í fyllingar í tönnum og húðunar á speglum sjónauka til þess að endurvarpa innrauðu ljósi til að varna því að vélbúnaður ofhitni.

 

Síðast en ekki síst virkar það eins og hnattrænn gjaldeyrir sem skiptir miklu máli fyrir alla verslun.

 

Myndband: Sjáið gullgrafara finna gull

Gullæðið í Kaliforníu náði hámarki á árunum 1848 – 55 en gullæði lifir ennþá góðu lífi. Í þessu myndskeiði getur þú fylgst með gullgröfurum með málmleitartæki í leit að stóra vinningnum.

 

Birt: 22.11.2021

 

 

 

 LARS THOMAS OG ANDERS BRUUN

 

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Maðurinn

3 tilgátur: Þess vegna grátum við

Alheimurinn

Af hverju er geimurinn svartur?

Náttúran

Líf við ómögulegar aðstæður undir ís

Lifandi Saga

Hvers vegna brann Hindenburg? 

Náttúran

Gætu hvítabirnir lifað af á Suðurskautslandinu?

Lifandi Saga

Hvað voru fyrsta og annað ríkið?

Lifandi Saga

El-Alamein: Montgomery sigrar Rommel í sandbylnum

Lifandi Saga

Hvers vegna geta kosningar verið svona ótrúlega jafnar?

Náttúran

Hvers vegna hafa dýr svona mismunandi augu?

Lifandi Saga

5 ástæður þess að BNA er einungis með tvo flokka 

Náttúran

Geta hvalir gleypt fólk?

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is