Náttúran

Hvernig virkar teflon?

Hvers vegna brenna matvörur ekki fastar við teflonpönnu? Úr hverju er þetta efni og hvernig er því haldið föstu við pönnuna?

BIRT: 04/11/2014

Teflon er vörumerki og heitið nær yfir ýmis plastefni sem eiga það sameiginlegt að auk kolefnisfrumeinda er í þeim frumefnið flúor.

 

Í tefloni má segja að langar kolefniskeðjur séu innpakkaðar í flúor. Efnabinding kolefnis og flúors er svo sterk að segja má að teflon verði ekki fyrir áhrifum af öðrum efnum eða geti myndað efnasambönd við þau. Til viðbótar er teflon svo afar slétt efni.

 

Teflon er slitsterkt efni sem nota má á fjölmörgum sviðum.

 

Þetta slétta efni má t.d. nota í smurningu, yfirborð sem hrindir frá sér óhreinindum og í rúðusköfur sem renna léttilega yfir gluggarúðuna.

 

En best er þetta efni þó þekkt sem húðun í pottum og pönnum, þar sem það auðveldar öll þrif.

 

Það teflon sem notað er í húðun á steikarpönnum kallast PTFE, en sú skammstöfun stendur fyrir “polytetrafluoraetylen”.

 

Vegna þess hve teflon er slétt á matur einnig erfitt með að festa sig við þetta efni og af því leiðir m.a. að ekki þarf mikla fitu til steikingarinnar.

 

Fyrsta teflonhúðaða steikarpannan kom á markað árið 1954, en þá voru liðin 16 ár frá því að vísindamenn hjá DuPont-fyrirtækinu uppgötvuðu efnið fyrir tilviljun.

 

Einmitt vegna þess hve efnið er fráhrindandi, er heldur ekki alls kostar auðvelt að fá það til að festa sig við málmyfirborð pönnunnar. Til að ná þessari festingu er pannan fyrst sandblásin, þannig að yfirborðið verður mjög gróft.

 

Að því loknu er sérstökum grunni úðað á pönnuna og þá loks er svo unnt að úða tefloninu á pönnuna, en það er gert við mjög háan hita. Bræðslumark teflons er við 375 gráður og rétt undir því hitastigi verður efnið meðfærilegra og fært um að festa sig við yfirborð pönnunnar.

 

Teflon var lengi þekkt sem sléttasta efni veraldar, en nú síðast hafa vísindamenn við Argonne-rannsóknastofnunina í Bandaríkjunum þróað koltrefjaefni sem er um 40 sinnum sléttara en teflon.

 
 

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Glæpir

Billy the Kid gerður ódauðlegur

Maðurinn

Hvers vegna lekur úr heilbrigðu nefi í kulda?

Lifandi Saga

Lífshættulegur leikur með svikinn mat

Maðurinn

Andlitið er þitt sterkasta vopn

Lifandi Saga

Hvað varð fólk gamalt á miðöldum?

Alheimurinn

5 haldbærar sannanir um að jörðin er hnöttótt

Alheimurinn

Tungl Júpíters á að veita svar við einni helstu ráðgátu lífsins: Leiðangur til Evrópu 

Náttúran

Segulmagn bjargar okkur frá banvænum ögnum

Náttúran

Þegar jörðin hreykir sér 

Lifandi Saga

Hvers vegna borða Japanar sushi?

Alheimurinn

Má ímynda sér líf án vatns?

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is