Í Englandi úði og grúði af fölsuðum silfurpeningum á 17. öld. Konunglega myntsláttan réð fyrir vikið til starfa einn fremsta hugsuð ríkisins, eðlisfræðinginn Isaac Newton, til þess að vinna bug á vandanum.
Vitað var að peningafalsarar framleiddu „silfurpeninga“ úr ódýrum kopar sem húðaður var með þunnu lagi af silfri. Yfirvöld tóku reglulega handahófskennd sýni til þess að fylgjast mætti með umfangi vandans.
Silfur er þyngra en kopar og sýnin leiddu í ljós að einungis lítið hlutfall af mynt vó það sem henni var ætlað að vega. Eins og gefur að skilja beið Newtons ærinn starfi. Engu að síður liðu einungis þrjú ár áður en honum tókst að uppræta peningafölsunina.
Allri mynt skyldi skipt út
Þegar Isaac Newton hafði verið ráðinn til starfa í Konunglegu myntsláttunni árið 1696 hófst hann þegar handa við rannsóknir á öllu mögulegu sem viðvék framleiðslu á mynt.
Eðlisfræðingurinn hugðist ekki einatt betrumbæta framleiðsluna heldur ætlaði sér jafnframt að skipta út allri mynt í Englandi. Verkefnið var risavaxið en ef íbúarnir gætu ekki treyst því að mynt væri þeirrar upphæðar virði sem tilgreind var á henni, var hætt við að viðskipti og þar með einnig efnahagur landsins, gætu lamast.
Newton lét framleiða vélar sem mótuðu alla peningana nákvæmlega eins, með rákóttri brún sem sýndi svo ekki varð um villst ef einhver hafði klippt af brúninni til að komast yfir eilítið af silfri.
Alls 50.000 nýir silfurpeningar voru slegnir í hverri viku í Konunglegu myntsláttunni.
Draumurinn um falinn fjársjóð hefur löngum ýtt fólki út í leit að gulli og gersemum. Flestir hafa fátt annað en vonina upp úr krafsinu en einstaka hefur þó heppnina með sér.
Newton yfirheyrði jafnframt refsifanga sem dæmdir höfðu verið fyrir efnahagsbrot. Hann réð meira að segja marga þeirra til starfa sem leynilega njósnara.
Af bókhaldi Myntsláttunnar má m.a. sjá að Newton varði fimm pundum í „fatnað fyrir Humphrey Hall sem gerði honum kleift að umgangast peningafalsara“.
Fimm pund í þá daga samsvöruðu mánaðarlaunum embættismanns. Íklæddur nýju fötunum tókst njósnaranum að blanda geði við framámenn í hópi peningafalsara í London og njósna fyrir Newton.
Að þremur árum liðnum voru verstu fantarnir á bak við lás og slá og einungis ófölsuð mynt í umferð. Newton hélt stöðu sinni innan Konunglegu myntsláttunnar allt til æviloka árið 1727.
