Alheimurinn

Sjást stjörnur aðeins sem deplar?

BIRT: 04/11/2014

Það er aðeins í fáeinum tilvikum sem unnt er að ná raunverulegum myndum af öðrum stjörnum en sólinni.

 

Erfiðleikarnir stafa af því hve fjarlægðin er ofboðsleg. Ef við ímyndum okkur að sólin flyttist jafnlangt burtu og sú stjarna önnur sem er næst okkur, mætti líkja stærð hennar frá okkur séð við títuprjónshaus í 30 km fjarlægð.

 

Við þetta bætist svo að stöðug ókyrrð í lofthjúpi jarðar kemur myndinni til að titra sem nemur nokkur hundruð sinnum stærð myndarinnar sjálfrar. Það er þessi stækkun sem við sjáum sem stjörnuglit á heiðum næturhimni.

 

En þessu vandamáli má að sjálfsögðu komast fram hjá með því að nota geimsjónauka eins og Hubble.

 

En á móti kemur að upplausnin verður ekki góð. Myndirnar skiptast yfirleitt í örsmáa myndhluta (díla) sem eru mörgum sinnum stærri en stjarnan sjálf ætti að vera.

 

Þetta þýðir að allt ljós stjörnunnar er í raun að finna í aðeins einum díl.

 

Undantekningarnar eru þær fáu stjörnur sem eru nægilega stórar til að ljós þeirra falli á marga díla.

 

Dæmi um slíka stjörnu er Betelgás sem er á við mörg hundruð sólir í þvermál og “aðeins” í 427 ljósára fjarlægð. Af slíkri stjörnu má ná sæmilegri mynd.

 
 

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Lifandi Saga

Hanukkah: Kraftaverkahátíð gyðinga

Náttúran

Hvað eru eldur og logar?

Náttúran

Hvernig stendur á því að bæði heitt vatn og kaldur ís fljóta á vatni?

Alheimurinn

Hvað eru norðurljós?

Heilsa

Tilraun: Langvarandi fasta getur haft neikvæð áhrif

Náttúran

Hvað eru heimsálfurnar margar?

Maðurinn

Draumráðningar – Hvað þýða draumar þínir?

Náttúran

Vetrardvali tryggir lífsskilyrði dýra

Maðurinn

Góðir erfðavísar gera andlitið skakkt: Fögnum ósamhverfu!

Tækni

Ný rafhlöðutækni fyrir rafbíla dregur verulega úr hleðslutíma

Maðurinn

Fólk fætt í sveit er betur áttað.

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is