Var forfaðir háhyrninga landdýr?
Ævaforn forfaðir háhyrninga – og annarra hvala – var ekki sjávardýr heldur fjórfætlingur sem lifði á landi.
Elsti frumhvalurinn nefnist Pakicetus og var hann uppi fyrir um 50 milljón árum við bakka fljóta og í vötnum á Norður-Indlandi nærri norðurströnd Tetishafs þar sem nú er Pakistan.
Dýrið var kjötæta á stærð við úlf og var með langa, granna fætur og hófa. Pakicetus varði drjúgum hluta tímans í grunnu vatni þar sem dýrið aflaði sér fæðu.
Pakicetus er talinn ættfaðir hvalanna vegna einkennandi uppbyggingar gagnaugabeinsins sem núna er einungis að finna hjá hvölum.
Ættfaðir hvalanna líktist úlfi og gat ekki synt. Með tímanum náði Pakicetus þó að tileinka sér þetta vota umhverfi.
Steingervingafundir sýna að augun sátu ofarlega á höfðinu, rétt eins og hjá krókódílum og flóðhestum. Staða þeirra þýðir að dýrið gat horft undir vatnsyfirborðinu þrátt fyrir að það væri á kafi upp að herðakambi.
Líklega gat Pakicetus ekki synt en eftir nokkurra milljóna ára þróun löguðu frumhvalirnir sig að meiri viðveru í vatni en voru einnig áfram á landi. Hali þeirra var langur en án sporðs núlifandi hvala og notuðu þeir líklega útlimina til að synda. Á einhverjum 15 milljón árum þróuðust dýrin síðan í að lifa einvörðungu í vatni, líkt og t.d. háhyrningar gera.
Birt 28.07.2021
Ritstjórn
