Náttúran

Átveislan mikla í hyldýpinu

Furðuverur og soltin rándýr leita upp úr djúpinu allar nætur til að taka þátt í geysimikilli veislumáltíð. Á matseðlinum er einkum að finna svif - auk þess sem allir éta alla.

BIRT: 23/01/2024

Marglytta breytist í lyftu

Máltíðir eru stopular í hyldýpinu og fyrir vikið er brýnt að spara orkuna fyrir sjálfar veiðarnar. Kolkrabbinn argófari kemur sér því fyrir ofan á holdýrum og lætur þau ferja sig að veislumáltíðinni nærri sjávarborðinu.

Risavaxin svifæta

Djöflaskatan er með rösklega sjö metra vænghaf og er náskyld hákarlinum. Þrátt fyrir það, lifir þessi risafiskur eingöngu á smáfiskum og svifi, sem hann síar gegnum stóran skoltinn.

Bænarækjan sker bráðina

Líkt og við á um skordýrin beiður, leggur bænarækjan klærnar á framfótunum saman. Þegar grunlaus bráðin nálgast spretta klærnar fram og stingast í hana. Því næst sker bænarækjan bráðina í bita með klónum.

Gegnsær felubúningur

Erfitt reynist að fela sig á opnu hafinu og fyrir vikið er besti felubúningurinn oft fólginn í því að vera gegnsær. Þessari aðferð beitir ungi læknafiskurinn, en roð hans er svo þunnt að unnt er að sjá beint inn í heila hans.

Hámar í sig svifi 

Þessi smágerði flugfiskur getur étið svif í mestu makindum, því þó svo að marga ránfiska fýsi að éta hann þá er erfitt að ná honum. Sérstakir uggar gera það að verkum að hann getur flogið langar vegalengdir yfir sjávarborðinu, þar sem blóðþyrst rándýrin komast hvergi nærri.

Étur dýr sömu tegundar

Þegar demantakolkrabbinn hefur náð fullri stærð er hann næstum heill metri á lengd og vegur kringum 30 kíló. Þegar kolkrabbar þessir eru ungir að árum halda þeir sig undir sjávarborðinu þar sem þeir éta smáfiska og enn minni kolkrabba.

Bráð leitar skjóls innan um eitraða fálmara marglyttunnar.

Ung dýr eru sérlega varnarlaus í veislumáltíðinni og verða fyrir bragðið að beita róttækum aðferðum svo þau endi ekki sem forréttur. Þessum unga fiski stafar ekki hætta af eitruðum veiðiþráðunum, en það á hins vegar við um ránfiskana, og fyrir vikið getur sá ungi leitað skjóls hjá holdýrinu.

Bráð leitar skjóls innan um eitraða fálmara marglyttunnar.

Ung dýr eru sérlega varnarlaus í veislumáltíðinni og verða fyrir bragðið að beita róttækum aðferðum svo þau endi ekki sem forréttur. Þessum unga fiski stafar ekki hætta af eitruðum veiðiþráðunum, en það á hins vegar við um ránfiskana, og fyrir vikið getur sá ungi leitað skjóls hjá holdýrinu.

Næsta máltíð tilbúin

Vitaskuld þurfa einhverjir að sinna þrifum í átveislunni miklu. Hreinsirækjan lifir í samlífi með fiskum hafsins, sem synda fram hjá rækjunni til að láta hreinsa af sér dauðar frumur og sníkla, sem svo rækjan lifir á.

Marglytta breytist í lyftu

Máltíðir eru stopular í hyldýpinu og fyrir vikið er brýnt að spara orkuna fyrir sjálfar veiðarnar. Kolkrabbinn argófari kemur sér því fyrir ofan á holdýrum og lætur þau ferja sig að veislumáltíðinni nærri sjávarborðinu.

Risavaxin svifæta

Djöflaskatan er með rösklega sjö metra vænghaf og er náskyld hákarlinum. Þrátt fyrir það, lifir þessi risafiskur eingöngu á smáfiskum og svifi, sem hann síar gegnum stóran skoltinn.

Bænarækjan sker bráðina

Líkt og við á um skordýrin beiður, leggur bænarækjan klærnar á framfótunum saman. Þegar grunlaus bráðin nálgast spretta klærnar fram og stingast í hana. Því næst sker bænarækjan bráðina í bita með klónum.

Gegnsær felubúningur

Erfitt reynist að fela sig á opnu hafinu og fyrir vikið er besti felubúningurinn oft fólginn í því að vera gegnsær. Þessari aðferð beitir ungi læknafiskurinn, en roð hans er svo þunnt að unnt er að sjá beint inn í heila hans.

Hámar í sig svifi 

Þessi smágerði flugfiskur getur étið svif í mestu makindum, því þó svo að marga ránfiska fýsi að éta hann þá er erfitt að ná honum. Sérstakir uggar gera það að verkum að hann getur flogið langar vegalengdir yfir sjávarborðinu, þar sem blóðþyrst rándýrin komast hvergi nærri.

Étur dýr sömu tegundar

Þegar demantakolkrabbinn hefur náð fullri stærð er hann næstum heill metri á lengd og vegur kringum 30 kíló. Þegar kolkrabbar þessir eru ungir að árum halda þeir sig undir sjávarborðinu þar sem þeir éta smáfiska og enn minni kolkrabba.

Bráð leitar skjóls innan um eitraða fálmara marglyttunnar.

Ung dýr eru sérlega varnarlaus í veislumáltíðinni og verða fyrir bragðið að beita róttækum aðferðum svo þau endi ekki sem forréttur. Þessum unga fiski stafar ekki hætta af eitruðum veiðiþráðunum, en það á hins vegar við um ránfiskana, og fyrir vikið getur sá ungi leitað skjóls hjá holdýrinu.

Flatfiskur hermir eftir eitruðum marglyttum

Stundum er besta vörnin að skapa ótta meðal óvina sinna. Til að hræða burt soltin rándýr hafa  afrískir pompanóar þróað fálmara sem likjast eitruðum fálmurum marglyttu. Þannig narra þeir ívini sína.

Næsta máltíð tilbúin

Vitaskuld þurfa einhverjir að sinna þrifum í átveislunni miklu. Hreinsirækjan lifir í samlífi með fiskum hafsins, sem synda fram hjá rækjunni til að láta hreinsa af sér dauðar frumur og sníkla, sem svo rækjan lifir á.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: HENRIK VINTHER NIELSEN

Magnus Lundgren

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Lifandi Saga

Andspyrnustríð á Balkanskaga: Mulningsvél Títós

Náttúran

Topp 5 – Hvaða hryggdýr er langlífast?

Spurningar og svör

Fær það virkilega staðist að ánamaðkar geti skipt sér?

Menning og saga

Hvað er víkingur?

Læknisfræði

Tekist hefur að lengja æviskeið músa um 41%

Lifandi Saga

Sannleikurinn um hið afskorna eyra Van Goghs

Glæpir

Billy the Kid gerður ódauðlegur

Maðurinn

Hvers vegna lekur úr heilbrigðu nefi í kulda?

Lifandi Saga

Lífshættulegur leikur með svikinn mat

Maðurinn

Andlitið er þitt sterkasta vopn

Lifandi Saga

Hvað varð fólk gamalt á miðöldum?

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is