Um þriðjungur allra fullorðinna þjáist af svefnleysi og á annaðhvort erfitt með að sofna eða vaknar um miðja nótt án þess að geta sofnað aftur.
Margar skýringar geta verið á því hvað veldur vandanum. Til dæmis getur streita og áhyggjur truflað eðlilegt svefnmynstur sem og kaffi- og áfengisneysla seint á kvöldin.
Það er nokkuð eðlilegt að það sem hefur áhrif á okkur líkamlega og andlega, getur þar með truflað nætursvefn okkar.
Hópur vísindamanna hefur nú fundið nokkuð óvænta og, að því er virðist, ekki beint rökrétta ástæðu fyrir svefnvandamálum margra.
Kex, kökur og unninn matur
Þetta snýst einfaldlega um þá tegund matvæla sem flest okkar neyta í meira eða minna mæli – hin svokölluðu ofurunninn matvæli.
Um er að ræða vörur eins og iðnaðarbrauð, kex, kökur, gosdrykkir, álegg og þess háttar, sem innihalda mikið af efnum sem eru langt í frá náttúruleg. Þetta á til dæmis við um litarefni, bindiefni, þykkingarefni og þess háttar.
Rannsakendur hafa borið saman matarvenjur og svefn stórs hóps Frakka og hafa á grundvelli þeirra gagna komist að þeirri niðurstöðu að tölfræðilega marktæk fylgni sé á milli neyslu ofurunninna matvæla og langvinns svefnleysis.
Stuðlar að mörgum heilsufarsvandamálum
„Á tímum þegar sífellt fleiri matvæli eru ofurunnin og svefntruflanir vaxandi vandamál er mikilvægt að skoða hvort mataræðið hafi áhrif á svefninn,“ segir forsvarsmaður rannsóknarinnar, Marie-Pierre St-Onge, doktor, frá Columbia háskóla, í fréttatilkynningu.
Rannsóknarteymi hennar hefur áður sýnt fram á að hið holla Miðjarðarhafsmataræði dregur úr hættu á svefnleysi og lélegum svefni, en mikil inntaka kolvetna tengist aukinni hættu á svefnleysi. Neysla ofurunninna matvæla eykst um allan heim og auk þess að eyðileggja fyrir svefni eru þessar tegundir matvæla einnig grunaðir um að stuðla að sykursýki, offitu og krabbameini.
Greining á yfir 39.000 Frökkum
Til að skoða betur hvernig ofurunnin matvæli höfðu áhrif á svefnmynstur, söfnuðu rannsakendur gögnum tvisvar á ári frá meira en 39.000 frönskum fullorðnum á árunum 2013 til 2015. Þátttakendur voru beðnir um að segja frá fæðuinntöku og einkennum svefnerfiðleika.
Með því að bera þessi gögn saman kom berlega í ljós tengsl milli þessara tveggja þátta. Þátttakendur greindu frá því að um það bil 16 prósent af orkuinntöku þeirra kom frá ofurunnum matvælum og tæplega 20 prósent þátttakenda þjáðust af langvarandi svefnleysi.
Sambandið á milli aukinnar neyslu ofurunninna matvæla og svefnleysis var augljóst bæði hvað varðaði karla og konur, en karlar voru í aðeins meiri áhættu.
Annar vísindamannanna á bak við rannsóknina, Pauline Duquenne, MSc, frá Sorbonne Paris Nord háskólanum og Paris Cité háskólanum, útskýrði ennfremur að þótt rannsókn þeirra hafi ákveðnar takmarkanir, þá er hún sú fyrsta sinnar tegundar til að leggja til nýja þekkingu um það sem vísindamenn vita nú þegar um ofurunnin matvæli.
Nýjar rannsóknir sýna að áhættan við að borða mikið unninn mat getur verið mun meiri en flestir hafa haldið hingað til.
Það sem takmarkaði rannsóknina nokkuð var það að þátttakendur skráðu sjálfir hvað þeir borðuðu og að þeir gætu hafa flokkað sum matvæli rangt. Vísindamenn mæla því með því að framtíðarrannsóknir skoði nánar bein orsakasamhengi yfir lengri tíma.
En fólk sem þjáist af svefnvandamálum ætti að íhuga að draga úr neyslu ofurunninna matvæla. Það er mjög líklegt til að hjálpa þeim og þegar allt kemur til alls er það heilsubót á svo mörgum öðrum sviðum.
