Flestir vita að svefn er nauðsynlegur fyrir heilsu okkar og vellíðan. Sérstaklega fyrir ung börn sem styrkja ónæmiskerfið og mynda vaxtarhormón í heilanum á meðan þau sofa.
En það hvernig við sendum börnin okkar inn í draumalandið getur greinilega líka haft tengsl við hegðunarþroska þeirra og skapgerð.
Þetta er að minnsta kosti niðurstaða rannsóknar sem birt var í vísindatímaritinu Frontiers in Psychology, þar sem alþjóðlegt teymi vísindamanna greindi kúrmynstur í 14 mismunandi löndum.
Getur haft áhrif á andlega líðan
Vísindamenn báðu 841 mismunandi umönnunaraðila frá t.d. Belgíu, Chile, Kína, Finnlandi, Hollandi og Bandaríkjunum um að fylla út ýmsa spurningalista varðandi hegðun barna sinna, skapgerð, svæfingaaðferðir o.fl. Börnin í rannsókninni voru öll á aldrinum 17 til 40 mánaða.
Í rannsókninni þurfti að skilja skapgerð sem hæfni barnanna til að stjórna hegðun sinni og tilfinningum sem að mati sérfræðinga getur einnig haft mikil áhrif á andlega líðan þeirra og hættu á að þróa með sér sálræn vandamál í framtíðinni.
Að sögn sérfræðinga má einnig mæla skapgerð barna út frá tilhneigingu þeirra til að verða stressuð við ákveðnar aðstæður sem valda til dæmis ótta, reiði, sorg eða vanlíðan. Á hinum enda kvarðans má líka mæla það með hæfni þeirra til að sýna skuldbindingu, brosa og hlæja.
Hlutlaustar og virkar svæfingaaðferðir
Niðurstaða rannsóknarinnar var sú að óvirkar svefnaðferðir, eins og að kúra með barninu, tala lágt, lesa sögur og syngja, hafi jákvæð áhrif á skapgerð og hegðunarþroska barnanna.
Á hinn bóginn hafði virkari svefntæknin, þar sem umönnunaraðilinn t.d. gengur með barnið, leikur sér við það eða keyrir með það um í bíl til að ná því að sofna, ekki sömu jákvæðu áhrifin.
Prófessor emeritus: Besta leiðin til að svæfa barnið þitt
Frá áttunda áratugnum hefur Per Schultz Jørgensen rannsakað börn og fjölskyldutengd efni. Hér eru ráðleggingar hans um hvernig best er að hjálpa barninu þínu að sofna.
- Haltu þig við háttatíma. Það er liður 1.
- Undirbúðu barnið fyrir þá staðreynd að svefninn nálgast. Styðjið til dæmis barnið með því að segja að við förum bráðum að sofa og að það komi annar dagur á morgun. Notaðu til dæmis setningar eins og „Við getum geymt LEGO bygginguna þína til morguns.“ „Nú skal ég hjálpa þér að fara úr fötunum því þú ferð bráðum að sofa“. Gefðu barninu það sem við köllum persónustuðning, þar sem þú nærð til barnsins og sýnir að það ráði við það. En ef ekki, að fá þau til að halda að þau geti það ekki, munum við/ég líklega hjálpa þér.
- Sýndu barninu að þú sért til staðar – til dæmis með því að leggja hönd yfir kinn þess svo það finni fyrir þér. Þetta er stór og litríkur heimur með fullt af börnum í leikskólanum. Þegar það er að mörgu að hyggja er gott að geta samt fundið fyrir hendi á kinn.
Niðurstaða sem vekur upp minningar hjá Per Schultz Jørgensen. Hann er prófessor emeritus í félagssálfræði við Árósarháskóla í Danmörku, fjölskyldufræðingur, sálfræðingur, fyrrverandi formaður Barnaráðsins í Danmörku og einnig menntaður grunnskólakennari.
Prófessor: Mikilvægt fyrir gott líf
Með langa starfsævi að baki, þar sem hann hefur unnið að kjörum, þroska og líðan barna, er Per Schultz Jørgensen ekki hissa.
„Með því að róa allt niður, hægja á og tala rólega kennum við barninu líka að það verður að byrja að loka gluggunum út í heiminn. Barnið lærir að stjórna eigin orku og einbeita sér að því að nú á að fara að sofa. Hægt og bítandi byggir barnið upp þá innri trú að það ráði vel við þetta,“ segir hann.
Og hin innri trú getur, að mati Per Schultz Jørgensen, verið mikilvægt í framtíð barnsins.
„Þetta þýðir að barnið byggir smám saman upp þá trú að það geti þetta sjálft. Í stað þess að mamma eða pabbi gefist upp og fari að hlaupa um með barnið. Þess vegna er það að kúra bara einn af mikilvægari hlutunum til að byggja upp þá innri trú barnsins að það ráði við þetta. Þetta er það mikilvægasta fyrir gott líf,” segir hann.