Menning og saga

Forna konungsríkið Punt var ,,land guðanna”

Það hefur lengi vafist fyrir fræðimönnum hvar hið volduga ríki Punt var. En nú er svarið innan seilingar.

BIRT: 19/06/2023

Samkvæmt forn-egypskum textum var Punt dularfullt og blómlegt konungdæmi þar sem smjör var sagt drjúpa af hverju strái.

 

Auðlegðin hafði mikil áhrif á hina víðförlu Egypta sem greina má m.a. á lágmyndum í grafhýsum og hofum. Egyptar sendu mikla verslunarleiðangra til Punts til að kaupa munaðarvörur sem puntískir kaupmenn höfðu einokun á.

 

Ýmis konar krydd, fílabein, gull, reykelsi og framandi dýr þóttu ákaflega eftirsóknarverð.

Þessi lágmynd er í grafhýsi Hatshepsut og sýnir hinn goðsagnakennda leiðangur til hins forna ríki Punt.

Egyptar sigldu vikum saman til að kaupa bavíana og önnur framandi dýr.

Framandi dýr voru ein eftirsóttasta útflutningsvara Punts. Einkum voru bavíanar mikils metnir meðal Egypta sem töldu apana tengda guðunum. Bavíönum var oft fórnað, t.d. mánaguðinum Þot.

 

 

Fyrstu ferðirnar voru farnar um 2.500 f.Kr. og á næstu árþúsundum sendi sérhver sómakær faraó verslunarskip til þessa dularfulla lands til að sækja framandi dýrgripi. Frægastur slíkra var leiðangur Hatsheput (1507 – 1458 f. Kr.). Skrifari nokkur lýsti Punt sem „landi guðanna“ sem væri blessað með ótrúlegu ríkidæmi.

 

Egyptar hófu verslunarferðir til Punts fyrir um 4.500 árum.

Hatsheput faraó sendi mikinn leiðangur til Punts um árið 1500 f.Kr. Fimm verslunarskip hennar snéru aftur hlaðin dýrmætum varningi, eins og t.d. reykelsi og myrru.

Skip sigldu frá Egyptalandi suður á bóginn til Punts samkvæmt egypskum heimildum. Punt hlýtur því að hafa verið við sunnanvert Rauðahaf – sem nýir fornleifafundir staðfesta.

Egyptar hófu verslunarferðir til Punts fyrir um 4.500 árum.

Hatsheput faraó sendi mikinn leiðangur til Punts um árið 1500 f.Kr. Fimm verslunarskip hennar snéru aftur hlaðin dýrmætum varningi, eins og t.d. reykelsi og myrru.

Skip sigldu frá Egyptalandi suður á bóginn til Punts samkvæmt egypskum heimildum. Punt hlýtur því að hafa verið við sunnanvert Rauðahaf – sem nýir fornleifafundir staðfesta.

Þrátt fyrir að Punt hafi þannig verið velmegandi og voldugt, vita sagnfræðingar ekki mikið um þetta afríska ríki. Egypskar heimildir segja að Punt hafi verið sunnan við Egyptaland en ennþá er ráðgáta hvar það hefur nákvæmlega verið því fræðimenn hafa aldrei fundið fornleifar sem gætu sýnt staðsetningu þess.

 

Árið 2020 fundu fræðimenn við Dartmouth háskóla í New Hampshire, BNA, menjar þess að þetta leyndardómsfulla ríki hafi verið í Horni Afríku en það er mikið landflæmi í A-Afríku, þar sem nú er að finna lönd eins og Eþíópíu, Erítreu, Djíbúti og hluta af Sómalíu og Jemen.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: EMRAH SÜTCÜ & BUE KINDTLER-NIELSEN

© Robert Burch/Imageselect, Look and Learm/Bridgeman Images

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Maðurinn

Heilinn veslast upp af einsemd

Lifandi Saga

Af hverju er svona erfitt að taka Krím?

Heilsa

Yfir helmingur jarðarbúa fær allt of lítið af lífsnauðsynlegum næringarefnum

Maðurinn

Nýleg rannsókn: Vika án nettengingar er holl fyrir sálina

Heilsa

Morgunmatur skiptir höfuðmáli fyrir geðheilsu barna og unglinga.

Alheimurinn

Milljarðamæringur fer í fyrstu geimgöngu sögunnar á vegum einkaaðila.

Náttúran

Af hverju er haustlauf í svo misjöfnum litum?

Lifandi Saga

Gleymdur frumkvöðull vökvaði eyðimörkina

Maðurinn

Hvers vegna gnísta sumir tönnum – og er það skaðlegt?

Lifandi Saga

Skilnaðir voru daglegt brauð í Róm og Babýlon

Maðurinn

Þannig búa sólageislar þig undir skammdegið

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is