Jörðin

Fimm verstu mengunarslys sögunnar

Eiturgas, kvikasilfur og þykk loftmengun. Maðurinn hefur orsakað mörg mengunarslys í gegnum tíðina og þau skæðustu fimm urðu völd að dauða rösklega 34.000 manns.

BIRT: 21/10/2024

Við viljum vara við óhugnalegum myndum neðar í greininni.

 

Stórir skammtar af asbestryki í lungum og banvæn kvikasilfurseitrun úr fiski.

 

Maðurinn hefur orðið valdur að mörgum hörmulegum mengunarslysum á jörðinni og verstu fimm slysin hafa kostað ríflega 34.000 mannslíf.

 

Rétt yfir helmingur þeirra lést af völdum sterkrar eiturlofttegundar í indversku stórborginni Bóphal árið 1984.

 

5. Libby, Montana, Bandaríkjunum 1919
400 dauðsföll.

Námuverkamenn í vermikúlít-námunni í borginni Libby í Montana, urðu á árunum 1919 til 1990 fyrir stórum skömmtum af asbestryki sem m.a. orsakaði lungnakrabba.

4. Minamata-veikin, Japan 1956
1.800 dauðsföll.

Metýlkvikasilfur í frárennslisvatni verksmiðju einnar leiddi af sér banvæna eitrun. Kvikasilfrið endaði í kræklingum og fiskum sem heimamenn lögðu sér til munns.

3. Tjernóbyl-slysið, Sovétríkjunum 1986
4.000 dauðsföll.

Alls 31 lést þegar sprenging varð í kjarnorkuverinu í Tjernóbyl. Næstu áratugi á eftir veiktust þúsundir af krabbameini í skjaldkirtli.

2. Lundúnaþokan mikla, Englandi 1952
Alls 12.000 dauðsföll.

Kalt háþrýstisvæði lá yfir Lundúnaborg og kom í veg fyrir að reykur frá verksmiðjum og kolaofnum bærist út í andrúmsloftið. Þetta hörmungarástand hafði í för með sér þykka mengunarþoku sem dró til dauða börn, gamalmenni og aðra með veikluð lungu.

1. Bhópal-slysið, Indlandi 1984
16.000 dauðsföll.

Eitraða lofttegundin Metýlísósýanat lak út úr bandarískri efnaverksmiðju í þéttbyggðu stórborginni Bhópal á Indlandi. Minnst 5.000 manns fórust samstundis og ríflega tíu þúsund, jafnvel allt að 25.000, létust af afleiðingum slyssins.

 

5. Libby, Montana, Bandaríkjunum 1919
400 dauðsföll.

Námuverkamenn í vermikúlít-námunni í borginni Libby í Montana, urðu á árunum 1919 til 1990 fyrir stórum skömmtum af asbestryki sem m.a. orsakaði lungnakrabba.

4. Minamata-veikin, Japan 1956
1.800 dauðsföll.

Metýlkvikasilfur í frárennslisvatni verksmiðju einnar leiddi af sér banvæna eitrun. Kvikasilfrið endaði í kræklingum og fiskum sem heimamenn lögðu sér til munns.

3. Tjernóbyl-slysið, Sovétríkjunum 1986
4.000 dauðsföll.

Alls 31 lést þegar sprenging varð í kjarnorkuverinu í Tjernóbyl. Næstu áratugi á eftir veiktust þúsundir af krabbameini í skjaldkirtli.

2. Lundúnaþokan mikla, Englandi 1952
Alls 12.000 dauðsföll.

Kalt háþrýstisvæði lá yfir Lundúnaborg og kom í veg fyrir að reykur frá verksmiðjum og kolaofnum bærist út í andrúmsloftið. Þetta hörmungarástand hafði í för með sér þykka mengunarþoku sem dró til dauða börn, gamalmenni og aðra með veikluð lungu.

1. Bhópal-slysið, Indlandi 1984
16.000 dauðsföll.

Eitraða lofttegundin Metýlísósýanat lak út úr bandarískri efnaverksmiðju í þéttbyggðu stórborginni Bhópal á Indlandi. Minnst 5.000 manns fórust samstundis og ríflega tíu þúsund, jafnvel allt að 25.000, létust af afleiðingum slyssins.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: NIELS HANSEN

Shutterstock, Sandro Tucci/Getty Images

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Alheimurinn

Stjörnufræðingar finna fyrstu frumvísa að Vetrarbrautinni

Maðurinn

Hve hratt fer blóðið um líkamann?

Lifandi Saga

Fjöldamorð SS leiddi til miskunnarlausrar hefndar

Lifandi Saga

Hvað var gula?

Náttúran

Öflugasta bit heims – Hér eru fimm dýr sem ekki væri gott að enda í skoltinum á

Náttúran

Geta elliglöp herjað á hunda?

Lifandi Saga

Martröð í Mogadishu

Náttúran

Eðlisfræðingar afnema hlutlægan raunveruleika 

Lifandi Saga

Af hverju vill Indland heita Bharat?

Lifandi Saga

Hve mikið af gulli fannst í gullæðinu?

Alheimurinn

Með þvergöngu Venusar var hægt að mæla sólkerfið

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is