Endorfín eru vellíðunarlyf líkamans sjálfs og koma bæði mönnum og dýrum til að þola sársauka betur. Efnin losna við óþægindi, svo sem eftir sköddun eða mikinn ótta á flótta undan rándýri.
Auk sársaukalinandi áhrifa virka endorfínin slakandi og skapa uppörvandi tilfinningu í líkamanum.
Öll hryggdýr losa endorfín í heila. Önnur dýr, t.d. skordýr eða sniglar hafa ekki þróað taugakerfi né heldur hormónakerfi og nýta sér ekki slík uppörvandi efni.
LESTU EINNIG
Heiladingullinn eða undirstúkan losa einnig endorfín við ástundun kynlífs eða annarrar líkamsáreynslu.
Fólk sem leggur á sig harða þjálfun, svo sem langhlaup, getur losað mikið magn endorfína og það skapar vellíðun sem þekkt er sem „runner‘s high“.
Svona virka endorfín á dýr
Sársaukalinandi endorfín skapa líka vellíðan og nýtast dýrum á margvíslegan hátt.
Treysta fjölskyldubönd
Þegar apar leita hver öðrum lúsa og hreinsa feldinn losar það endorfín og skapar vellíðan og slökunartilfinningu. Þetta styrkir því fjölskylduböndin.
Dregur úr ótta
Þegar dýr er á flótta losar heilinn endorfín sem svar við ofsahræðslunni.
Sært dýr getur líka notað endorfínin til að draga úr sársaukanum og halda flóttanum áfram.
Hægir á efnaskiptum
Þegar björn leggst í dvala dregur úr súrefnisflutningi til innri líffæra og heila.
Hjarta og heili bjarnarins skaddast þó ekki vegna þess að endorfínin hægja á efnaskiptum og draga úr þörfinni fyrir súrefni.
Treysta fjölskyldubönd
Þegar apar leita hver öðrum lúsa og hreinsa feldinn losar það endorfín og skapar vellíðan og slökunartilfinningu. Þetta styrkir því fjölskylduböndin.
Dregur úr ótta
Þegar dýr er á flótta losar heilinn endorfín sem svar við ofsahræðslunni. Sært dýr getur líka notað endorfínin til að draga úr sársaukanum og halda flóttanum áfram.
Hægir á efnaskiptum
Þegar björn leggst í dvala dregur úr súrefnisflutningi til innri líffæra og heila. Hjarta og heili bjarnarins skaddast þó ekki vegna þess að endorfínin hægja á efnaskiptum og draga úr þörfinni fyrir súrefni.
