Þegar jörðin hreykir sér 

Pýramídar og dómkirkjur blikna algjörlega í samanburði við afrek náttúrunnar sem getur skapað risastóra kristalla, súkkulaðihóla og stærðarinnar gangvegi. 

Kalk myndar hvít baðkör 

Kalk, sýra og tími hafa myndað þessi krítarhvítu baðker í Pamukkale í suðurhluta Tyrklands. Þar sprettur súrt vatn úr berginu. Þegar CO2 gufar upp úr vatninu storknar ljósleitt hvítt kalkið í formum sem líkjast baðkörum. 

Gervihnattamynd gabbaði fræðimenn

Fyrst héldu fræðimenn að „Auga Afríku“, Guelb Er Richat, hafi myndast þegar loftsteinn skall niður en síðari rannsóknir sýna að sú er ekki raunin. Jarðfræðingar telja nú að fyrirbærið sé skapað af kvikuþrýstingi neðan frá og að jarðskorpan hafi síðar myndað hringlaga sprungur.

Hraunið byggir heljarinnar tröppumyndanir. 

40.000 sexkantaðir steinar urðu til við Giants Causeway á Írlandi þegar hraun streymdi niður í árfarveg, kólnaði og storknaði. Í þessu ferli sprakk basaltið þannig að holrými varð milli súlnanna og stuðlabergið myndaðist. 

Ógnvænlegar súlur vernda ósnortna nattúru

Slétta, gegnumskorin af djúpum gljúfrum með margra metra háum kalksteinssúlum, prýðir Tsingy de Bemaraha á Madagaskar. Svæði þetta hefur myndast vegna hella sem hafa hrunið saman ásamt monsún-rigningum sem hafa á óratíma sorfið kalksteinana og myndað þennan undraheim. 

 

Sviðnir hólar prýða landslagið 

Keilulagaðar hæðir rísa bratt upp úr flötu og grænu landslaginu á eyjunni Vohor á Filippseyjum. Hólarnir eru 30 – 120 metra háir og eru frá um 40 milljón ára gömlu kóralrifi sem hefur lyfst upp, þornað og veðrast á löngum tíma. 

Veðraður sandsteinn slær dómkirkju við

Sandsteinninn er greinilega lagskiptur og í mörgum litum í Antelope Canyon í Arizona í BNA. Fyrir 185 milljón árum blés sandinn um og myndaði þessar formgerðir. Rauði liturinn markast af innihaldi hematíts sem er einnig þekkt sem ryð. 

 

Stöðugt umhverfi skapar risastóra kristalla.

Stærstu kristallar jarðar eru meira en metri á þykkt og álíka langir og lestarvagn í hellinum Cueva de los Cristales, 300 metra undir yfirborði jarðar í norðurhluta Mexíkó. Kristallarnir byggjast upp úr steindinni seleníti, gagnsætt form af kalsíumsúlfati – eða í daglegu tali, gifsi. 

 

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu með áskrifandi að blaðinu?

Áskrifendur geta fengið áskrift af vefnum hér

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is