Maðurinn

Bakteríur vinna bug á beinbrunaveirunni (dengue)

Beinbrunasótt (dengue) er talinn vera ein af tíu helstu heilsbrigðisógnum heims og smitar meira en 390 milljón manns árlega. En nú hafa vísindamenn gert uppgötvun sem getur dregið úr smitum um allt að 76%.

BIRT: 06/05/2023

Árlega smitast 390 milljónir manna af svonefndri beinbrunaveiru (dengue)  og hjá Alþjóðaheilbrigðisstofnuninni WHO er dengue-veikin talin meðal tíu ógnvænlegustu sjúkdóma heims.

 

Smitið berst með moskítóflugum og veldur einkennum sem líkjast inflúensu en getur líka valdið lífshættulegum blæðingum. Árlega deyja um 20.000 manns úr sjúkdómnum.

Vísindamenn hafa sýkt mörg þúsund moskítóflugur með bakteríu sem vinnur bug á dengue-veirunni. Aðferðin hefur dregið talsvert úr smiti.

Samtökin World Mosquito Program hafa frá 2011 gert tilraunir með að sýkja flugurnar sem bera smitið með bakteríu sem vinnur bug á veirunni í flugunni sjálfri.

 

Bakterían kallast Wolbachia og hún tekur til sín mikilvæg efni, t.d. kólesteról sem veiran þarf á að halda til að fjölga sér.

 

Sýkt moskítófluga dreifir því ekki veirunni. Þegar flugurnar fjölga sér berst bakterían áfram til næstu kynslóðar og veiran verður þannig á endanum heimilislaus.

 

Aðferðin hefur einn veikleika

Í ýmsum löndum hafa verið gerðar tilraunir í mjög stórum stíl með því að sprauta Wolbachia í mikinn fjölda moskítóeggja sem síðan voru látin klekjast. Nú hafa samtökin birt fyrstu niðurstöður sínar.

 

Á svæðum í Brasilíu og Indónesíu hefur tekist að fækka dengue-tilvikum um allt að 76%.

 

Því miður sýna niðurstöðurnar líka að á mjög heitum svæðum, t.d. í Víetnam, flyst bakterían ekki nógu vel milli kynslóða.

 

Vísindamennirnir reyna nú að ráða bót á þessum vanda með því að rækta fram nýjar gerðir bakteríunnar sem þoli hitann betur.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: Jens Matthiesen

Shutterstock,© Getty Images

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Lifandi Saga

Hve marga Rómana drápu nasistar? 

Maðurinn

Hvaða tilgangi gegna líkamshár mannsins?

Náttúran

Hvernig myndast El Ninjo?

Lifandi Saga

Blóðsúthellingar og kynlíf: Íslendingar skrifuðu ævintýrasagnfræði

Heilsa

Óþekktar lendur heilans kortlagðar

Alheimurinn

Missýningar og veðurfyrirbæri skapa fljúgandi diska.

Heilsa

Epla- eða perulögun? Líkami þinn kemur upp um hættuna á ótímabæru andláti

Alheimurinn

Ráðgáta sólkerfisins verður leyst á tunglunum 

Lifandi Saga

Allir hræddust miskunnarlausa böðla

Náttúran

Af hverju verður fólki ekki kalt í framan?

Jörðin

Af hverju spúa eldstöðvar ösku?

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.