Hæfileikinn til að skipuleggja og leysa flókin verkefni hverfur ef þú ert útbrunninn í vinnunni.
Allir þekkja líklega tilfinninguna að þurfa frí og komast langt frá vinnunni. En í raun hefur vinnan einnig gott af því að þú takir þér frí.
Þegar þú kemur heim úr fríi hefur heilinn myndað ný tengsl sem geta aukið sköpunargáfu þína og skilvirkni.
Ný reynsla skapar nýjar taugabrautir í heilanum
Gagnlegustu áhrifin við gott frí koma frá fyrirbæri sem kallast sveigjanleiki heilans (neuroplasticity) sem getur endurskipulagt og styrkt heilann
Myndband: Svona virkar sveigjanleiki heilans
Sveigjanleiki heilans er hæfni sem minnkar með aldrinum og áður höfðu vísindamenn talið að við myndum ekki ný heilatengsl á fullorðinsárum.
Margra ára rannsóknir hafa sýnt að heili fullorðinna er enn sveigjanlegur – við réttar aðstæður, svo sem í fríi.
Sveigjanleikinn breytir uppbyggingu heilans á þrjá vegu
1. Styrkir taugamót og taugaboðefni
Með því að nota heilann á annan hátt breytir sameindasamsetning taugamóta (gul), sem eru tengingin milli heilafrumna.
Til dæmis getur hvíld frá hversdagsleikanum og venjubundnu lífi – þ.e. gott frí – aukið magn taugaboðefna (rautt) sem fer í gegnum taugamótin og bætt við nýjum viðtökum (brúnleit).
2. Styrkir tengsl milli heilafrumna
Tengslamót taugamóta kallast taugagriplur. Þegar heilinn lærir nýja hluti (vinstra megin) birtast nýjar taugagriplur á heilafrumunum.
Þegar heilinn myndar minningar (til hægri) verða taugagriplurnar stöðugri og taugamótin koma sér vel fyrir.
3. Myndar ný tengsl milli heilafrumna
Í þeim hluta heilans sem eru virkir í fríum myndast ný form, annaðhvort með nýjum tengingum í heilanum um staðfestar heilafrumur (til vinstri) eða með myndun nýrra heilafrumutenginga (til hægri).
Að lokum veikir fríið tengingar sem eru ekki notaðar lengur.
Samkvæmt kenningum, slekkur hin nýja upplifun, breyting á umhverfi og upplifun á framandi menningu og tungumálum á sjálfstýringu heilans og virkja aðrar og nýjar heilafrumur.
D -vítamín gegnir einnig hlutverki. Aukið magn undravítamínsins í líkamanum hjálpar til við að mynda ný taugamót.
Heilaæfingar hafa langvarandi áhrif
Ef þú kemur heim úr fríi uppfull af nýrri reynslu hefur þú samkvæmt rannsókn styrkt heilastöðvar tengdar námi, minni, sköpunargáfu og gagnrýninni hugsun.
Að auki getur reynslan einnig hjálpað til við að halda vitglöpum, Parkinsons og Alzheimer niðri til lengri tíma litið.