Nú þurfa læknar talsvert ýtarlegar rannsóknir áður en þeir geta fullyrt um krabbamein.
Fyrst finnast frumubreytingar einhvers staðar í líkama sjúklingsins, síðan eru frumusýni tekin og rannsökuð og eftir það er hægt að kveða upp úrskurð.
Það er sem sagt ekki gerlegt að finna krabba hvar sem er í einu einföldu sýni.
Slík aðferð virðist hins vegar innan seilingar og hún grundvallast á gulli. Vísindamenn hjá Queenslandháskóla í Ástralíu hafa nefnilega uppgötvað að nanóeindir gulls binda sig við DNA í krabbafrumum.
Krabba-DNA dregur gulleindirnar að sér
Á DNA-strengjum eru metýlsameindir sem stýra virkni genanna. Í krabbafrumur klístrast metýlsameindirnar saman og draga að sér gull.
1. Metýlsameindir klístrast saman
Á DNA-strengjum eru metýlsameindir (bleikt). Í heilbrigðri frumu dreifast metýlsameindirnar jafnt en þær klístrast saman í krabbafrumum eins og sést á þessum DNA-streng.
2. Krabba-DNA réttir úr sér
DNA-strengir í krabbafrumum hringa sig ekki jafn þétt og í heilbrigðum frumum þar eð metýlklumpar koma í veg fyrir það.
3. Gulleindirnar afhjúpa krabba
Gulleindir (gular kúlur) binda sig við metýlsameindir og komast auðveldlega að þeim á DNA-streng krabbafrumu. Gullbindinguna má því sjá greinilega í smásjá.
Krabbafrumur draga að sér gulleindir
Frumur í öllum líkamshlutum losa litla DNA-búta út í blóðrásina og þess vegna mun eitt blóðsýni duga til að sjá hvort krabbamein er til staðar.
Skýringin er sú að DNA-strengirnir, sem varðveita genin, bera einnig aðrar sameindir, t.d. metýl.
Þessar sameindir ákvarða virkni einstakra gena.
Í heilbrigðri frumu dreifast metýlsameindir jafnt yfir DNA-strenginn, en í krabbafrumum klístrast þær saman.
Þessi samloðun veldur því að gormsnúningur erfðaefnisins verður minni en í heilbrigðum frumum og þetta veitir gulleindunum færi á að binda sig við metýl. DNA í krabbafrumum dregur að sér svo margar gulleindir að það sést í smásjá.
Nanóeindir gulls afhjúpa búta úr krabbameinsfrumum í blóðsýni. Gullið safnast upp og sést skýrt í smásjánni ef sýnið er úr krabbameinssjúklingi. Til vinstri er sjúklingur án krabbameins og til hægri er sjúklingur með krabba.
Vísindamennirnir reyndu gullprófunina á 200 manns, þar á meðal nokkrum krabbasjúklingum og krabbinn fannst í 90% tilvika.
Enn er þó ekki komið að því að aðferðin verði tekin í almenna notkun. Til að byrja með verður hún líklega einkum notuð til að greina hvort krabbamein hafi tekið sig upp í sjúklingum sem gengist hafa undir meðferð.
