Náttúran

Eitur hunangsbýflugna nýtt vopn í baráttunni við krabbameinsfrumur

Efni í eitri býflugunnar deyðir krabbameinsfrumur á innan við klukkustund. Uppfinningin kann að leiða af sér nýja meðferð gegn illvígum brjóstakrabba.

BIRT: 24/01/2023

Býflugnastunga kann að reynast banvæn þeim sem eru með ofnæmi fyrir býflugnaeitri. Eitrið kann á hinn bóginn einnig að bjarga mannslífum, ef marka má tilraun unna af vísindamönnum við Harry Perkins læknavísindastofnunina í Ástralíu.

 

Vísindamennirnir rannsökuðu hvort unnt væri að beita eitri hunangsbýflugunnar gegn sérlega illvígu brjóstkrabbameini sem kallast þríneikvætt krabbamein.

 

Það sem einkennir slíkt krabbamein er að á yfirborði sýktu frumnanna vantar dæmigerðu próteinin sem aðrar krabbameinsfrumur eru með og sem flestöll krabbameinslyf beinast gegn. Fyrir bragðið reynist afar torvelt að lækna þessa gerð krabbameins.

Um helmingur af eitri býflugunnar samanstendur af efninu melittín sem sýnt hefur verið fram á í tilraunum að gagnist vel gegn sérlega illvígum brjóstakrabbameinsfrumum.

Vísindamennirnir sprautuðu býflugnaeitrinu inn í krabbameinsæxli sem ræktuð höfðu verið í tilraunastofu. Eitrið hafði lagt að velli allar krabbameinsfrumurnar á innan við klukkutíma.

 

Þegar vísindamennirnir endurtóku tilraunina á krabbameinsæxlum sem komið hafði verið fyrir í músum hafði eitrið sömu virkni. Það mikilvægasta var þó að heilbrigðu frumurnar umhverfis æxlið sködduðust ekki þegar vísindamennirnir notuðu rétta skammtastærð.

 

Ræðst til atlögu á ýmsa vegu

Virka efnið í eitrinu kallast melittín og það ræðst til atlögu við krabbameinsfrumurnar með ýmsu móti. Fyrst myndar það göt á yfirborði frumnanna, nokkuð sem í sjálfu sér deyðir margar þeirra. Þegar svo efnið er komið inn í frumurnar truflar það kemískar boðbrautir með þeim afleiðingum að frumurnar geta ekki skipt sér.

Hunangsbýflugan beitir eitri sínu þegar hún stingur en eitrið gerir jafnframt gagn í líkama sjálfrar býflugunnar sem vörn gegn bakteríum og veirum.

Í ljósi þess að melittín gerir göt á krabbameinsfrumurnar vildu vísindamennirnir gera tilraunir með að nota efnið ásamt krabbameinslyfjum sem að öðrum kosti hefðu ekki komist inn í frumurnar. Með þessu móti varð mun meiri virkni en ella.

 

Býflugnaeitur getur þannig sjálft gagnast sem krabbameinslyf og einnig sem leið til að bæta til muna virkni annarrar meðferðar.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: Jens Matthiesen

© Shutterstock

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Náttúran

Geta plöntur fundið fyrir sársauka?

Tækni

Unnt er að breyta koltvísýringi og metangasi í hreinan orkugjafa með nýrri tímamótatækni

Alheimurinn

Hvað er andefni?

Náttúran

Hvernig veit fræ að það eigi að spíra? 

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

Lifandi Saga

Greitt fyrir Pepsi-Cola með sovéskum kafbátum

Náttúran

Kisulóra er villiköttur

Alheimurinn

Mistök geta verið banvæn fyrir geimfara 

Tækni

Eru eineggja tvíburar erfðafræðilega eins?

Lifandi Saga

Hermaður sá heiminn á hvolfi eftir heilaskaða

Jörðin

Hvenær var hnettinum skipt í tímabelti?

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is