Náttúran

Kortið sýnir hvar býflugurnar lifa

Þó svo að býflugur skipti sköpum fyrir náttúruna hefur útbreiðsla flugnanna verið sveipuð mikilli leynd til þessa. Nú er unnt að skoða kort í allra fyrsta sinn sem sýnir hvar bestu frævarar heims lifa.

BIRT: 27/04/2022

Vísindamönnum hefur í fyrsta sinn tekist að útbúa nákvæmt landakort yfir útbreiðslu býflugna. Kortið sýnir, svo ekki verður um villst, hvar býflugur kjósa að lifa og það getur gagnast við að vernda þessi mikilvægu skordýr.

 

Fram til þessa hefur furðulítið verið vitað um búsvæði rösklega 20.000 tegunda af býflugum. Þökk sé vísindamönnum við Þjóðarháskólann í Singapúr og Kínverska vísindaháskólann hefur nú tekist að útbúa nákvæmt kort yfir öll búsvæði býflugna á hnettinum.

 

Kortið er samsett úr hartnær sex milljón athugunum á býflugum.

Hér má sjá kortið:
(Því dekkri litur, þeim mun fleiri tegundir)

Þær 20.000 tegundir býflugna sem þekktar eru, lifa einkum á svæðum á borð við Pýreneaskaga, Miðausturlönd, Austur-Asíu og Ameríku.

Halda sig frá hitabeltissvæðunum

Niðurstöðurnar leiða í ljós að býflugur lifa aðallega í þurru, tempruðu loftslagi fjarri heimskautunum og miðbaug. Andstætt mörgum öðrum skordýrum halda flugurnar sig fjarri hitabeltissvæðum.


Ástæðan er sennilega sú að tré og regnskógar skapa slælegri lífsskilyrði fyrir býflugur en svæði sem margar blómategundir þrífast á. Býflugur kjósa sem dæmi frekar að lifa á eyðimerkursvæðum, þar sem gróskumikil blómgun á sér stað eftir regnskúrir heldur en í hitabeltisskógum.


Mörg vistkerfi heimsins eru háð tilvist býflugna sem sjá fyrir mikilvægri frjóvgun blóma og nytjaplantna. Skordýrin þjást þó í vaxandi mæli sökum notkunar skordýraeiturs og vegna annarrar umhverfismengunar.


Fyrir vikið hafa margir sérfræðingar varað við hættunni sem myndi skapast ef hluta býflugnastofnsins yrði grandað en slíkt hefði auðvitað skelfilegar afleiðingar fyrir okkur mennina og náttúruna.

LESTU EINNIG

Kort getur forðað okkur frá útrýmingu

Vísindamenn binda vonir við að nýja kortlagningin geti átt þátt í að forða okkur frá því að allt fari á versta veg. Með auknum skilningi á því hvar kjörlendi býflugna er að finna getum við betur áttað okkur á því hvar mesta ógnin steðjar að býflugum.


Kortið gerir okkur m.a. kleift að sjá hvort þessir frævarar forðast tiltekin svæði eða hvort þeir einfaldlega lúta í lægra haldi fyrir skordýraeitri og skorti á líffræðilegri fjölbreytni.


Kortagerðin gerir vísindamönnum að sama skapi gerlegt að greina ný mynstur í dreifingu býflugna sem getur veitt aukna innsýn í lifnaðarhætti flugnanna og mismuninn á hinum ýmsu tegundum.


Jafnvel þótt vísindamenn viti mjög mikið í dag um einstaka tegundir, í líkingu við hunangs- og randaflugur, þá er mjög lítið vitað um stærstan hluta þeirra 20.000 tegunda býflugna sem vitað er að fyrirfinnast.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: DAVID DRAGSTED

Shutterstock, © Michael Orr et al./Current Biology

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Heilsa

Fjöldi daglegra salernisheimsókna getur haft afleiðingar fyrir heilsuna

Maðurinn

Genagalli gerir albínóa hvíta

Maðurinn

Hið fullkomna morð er dautt

Lifandi Saga

Teþorstinn knésetti stórveldi

Náttúran

Fræðimenn rýna í innsta eðli risaeðlanna 

Menning

Saga kaffisins: Hinir syfjuðu loksins bænheyrðir

Lifandi Saga

Hervegir tengdu keisaradæmið saman 

Lifandi Saga

Barsmíðar og sektir Rómverja sköpuðu ósigrandi hersveitir

Lifandi Saga

Leynivopn Rómverja: Virkið var flutt meðferðis

Alheimurinn

Hvað verður um gaspláneturnar?

Læknisfræði

Hver var fyrsti kvensjúkdómalæknirinn?

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is