HVAÐ ER SALTVATN?
Sjórinn er saltur vegna efna sem í allt frá upphafi Jarðar hafa flust hægt en örugglega frá meginlöndum með fallvötnum í sjóinn.
Efnin losna úr landi með ferli sem kallast veðrun, sem er efnafræðileg niðurbrot bergs.
Veðrun leysir bergið upp í jónir – til dæmis natríum og klór, sem saman mynda steinefnið sjávarsalt.
HVERSU MIKIÐ SALT ER Í SALTVATNI?
Fljótlega eftir að Jörðin myndaðist varð til vatn í risavöxnum vötnum eins og loftsteinsgígum og öðrum lægðum. En höfin voru ekki til ennþá.
Vatnið í fyrstu höfunum féll eins og rigning og var því ferskt og hefur smám saman orðið saltara með tímanum.
SÖLTUSTU VATNASVÆÐI HEIMS
Hér er yfirlit yfir söltustu vatnasvæði heims. Saltmagnið er gefið upp í prósentum.
- 40 prósent salt – Don Juan vatn, Suðurskautslandið
- 35 prósent salt – Garabogazköl lón, Túrkmenistan, Mið -Asía
- 34,8 prósent salt – Assalvatn, Djíbútí, Austur -Afríku
- 33,7 prósent salt – Dauðahafið, Ísrael og Jórdanía
- 27 prósent salt – Great Salt Lake ( Stóra saltvatnið), Bandaríkjunum
HVERNIG Á AÐ GREINA Á MILLI FERSKVATNS OG SALTVATNS?
Meirihluti vatnsins á jörðinni er saltvatn og blandaður sjór en aðeins þrjú prósent alls vatns á jörðinni er ferskt vatn. Ferskt vatn hefur minna en 0,5% saltupplausn sem gerir það neysluhæft. Allt umfram það þurrkar upp líkamann.
Blandaður sjór er blanda af fersku vatni og söltum sjó, sem myndast þegar ferskt vatn rennur í sjóinn. Blandaður sjór hefur á bilinu á bilinu 0,5 til 3,5 prósent saltupplausn.
Í hverju kílói af sjó eru um 35 grömm af natríumklóríði en það samsvarar því að sjórinn er 3,5% saltur.
Blandaður sjór myndast þegar ferskt vatn rennur í sjóinn og blandast sjó.
HVERS VEGNA ER EKKI HÆGT AÐ DREKKA SALTVATN?
Vegna mikils saltmagns sjávar, eða um 3,5 prósent eða 35.000 ppm (hlutar á milljón) uppleystra salta, getur verið hættulegt að drekka saltvatn.
Saltinnihaldið er miklu meira og hærra en mannslíkaminn þolir að drekka.
Venjulegt drykkjarvatn inniheldur í mesta lagi 500 ppm og hærra saltmagn myndi þurrka upp líkamann.
97 prósent af vatni jarðar er að finna í sjónum og er þar með salt og því ekki hægt að drekka það.
Í mjög heitum löndum eins og Ástralíu og arabaríkjunum fjarlægja þau salt úr sjó. Hins vegar krefst ferlið mikillar orku og skortur verður á steinefnum í vatninu sem er afsaltað.
HVENÆR FRÝS SALTVATN?
Eins og flestir vita þá frýs vatn við 0 gráður. Seltan í sjónum þýðir hins vegar að sjór frýs ekki fyrr en við -2 gráður.
Salt lækkar frostmark sjávarins og gerir það erfiðara fyrir vatnsameindirnar að hægja á sér og mynda ískristalla. Og það er einmitt þess vegna sem við notum salt í hálku á vegum á veturna.
