Lifandi Saga

Myndir: Ísköld ævintýri 

40.000 gullgrafarar þramma 50 kílómetra í miklu frosti og heimskautahetja eltir 20 ára draum sinn um að ná til Norðurpólsins. Manneskjan er heilluð af öfgunum og hvað er brjálæðislegra heldur en að klífa björg og rannsaka heimskautin í nístandi kulda?

BIRT: 19/05/2022

Ferðamenn á hálum ís

Sundurleitur hópur manna er heillaður af nýrri íþróttagrein: Fjallaklifri. Í upphafi 19. aldar fá Bretar augastað á svissnensku Ölpunum. Þar geta ferðamennirnir m.a. upplifað gríðarstóra jökla, sem geta auðveldlega gleypt í sig heilan ferðamannahóp.

Alparnir,
1865

Fyrstir á Norðurpólinn

„Loksins kominn á Norðurpólinn, markmið mitt í 20 ár“. Bandaríska heimskautahetjann Robert Peary gat stillt sér stoltur upp ásamt mönnum sínum til myndatöku, þegar að hann náði nyrsta punkti hnattarins árið 1909. Sagnfræðingar telja nú að Peary hafi aldrei náð alla leið á pólinn heldur hafi hann einungis verið sá heimskautafari sem komst næst honum á þessum tíma.

90 gráður norður,
6. apríl 1909

Hættuför á toppinn

Í meira en 30 ár höfðu fjallgöngumenn reynt að ná upp á heimsins hæsta tind án árangurs. Það var fyrst árið 1953 sem vel skipulögðum breskum hópi tókst að senda mann á toppinn. Á leiðinni fengu þeir ómetanlega hjálp frá sjerpum sem hér fara yfir á jökulsprungu á trjábólum með verklega mannbrodda á fótum sér.

Everestfjall, Nepal
1953

Gullæði í 30 gráðu frosti

Þúsundir manna berjast yfir ísi þakið Chilkoot – fjallaskarðið til að freista gæfunnar sem gullgrafarar í Klondike. Leiðin þangað hefst með „verstu 50 kílómetrum í heimi“ – sannkölluð hættuför sem mennirnir þurfa að fara 20 sinnum til að fá nægar birgðir með sér. Meira en 100.000 manns leggja í þennan leiðangur, en einungis 40.000 komast alla leið.

Chilkoot – skarð, Alaska,
1898

Heimskautaskip í myrkri

Leiðangursskipið Endurance lokaðist inni í ísnum á Suðurskautslandinu þegar að landkönnuðurinn Ernest Schakelton hélt þangað 1918. Það var ljósmyndarinn Frank Hurley sem tók þessa stórbrotnu mynd og nýtti sér 20 lampa til þess að hann gæti varðveitt ísi þakið skipið, þar sem það ber við kolsvarta heimskautanóttina.

Weddelhaf, Suðurskautslandið
1915

Ferðamenn á hálum ís

Sundurleitur hópur manna er heillaður af nýrri íþróttagrein: Fjallaklifri. Í upphafi 19. aldar fá Bretar augastað á svissnensku Ölpunum. Þar geta ferðamennirnir m.a. upplifað gríðarstóra jökla, sem geta auðveldlega gleypt í sig heilan ferðamannahóp.

Alparnir,
1865

Fyrstir á Norðurpólinn

„Loksins kominn á Norðurpólinn, markmið mitt í 20 ár“. Bandaríska heimskautahetjann Robert Peary gat stillt sér stoltur upp ásamt mönnum sínum til myndatöku, þegar að hann náði nyrsta punkti hnattarins árið 1909. Sagnfræðingar telja nú að Peary hafi aldrei náð alla leið á pólinn heldur hafi hann einungis verið sá heimskautafari sem komst næst honum á þessum tíma.

90 gráður norður,
6. apríl 1909

Hættuför á toppinn

Í meira en 30 ár höfðu fjallgöngumenn reynt að ná upp á heimsins hæsta tind án árangurs. Það var fyrst árið 1953 sem vel skipulögðum breskum hópi tókst að senda mann á toppinn. Á leiðinni fengu þeir ómetanlega hjálp frá sjerpum sem hér fara yfir á jökulsprungu á trjábólum með verklega mannbrodda á fótum sér.

Hættuför á toppinn

Í meira en 30 ár höfðu fjallgöngumenn reynt að ná upp á heimsins hæsta tind án árangurs. Það var fyrst árið 1953 sem vel skipulögðum breskum hópi tókst að senda mann á toppinn. Á leiðinni fengu þeir ómetanlega hjálp frá sjerpum sem hér fara yfir á jökulsprungu á trjábólum með verklega mannbrodda á fótum sér.

Gullæði í 30 gráðu frosti

Þúsundir manna berjast yfir ísi þakið Chilkoot – fjallaskarðið til að freista gæfunnar sem gullgrafarar í Klondike. Leiðin þangað hefst með „verstu 50 kílómetrum í heimi“ – sannkölluð hættuför sem mennirnir þurfa að fara 20 sinnum til að fá nægar birgðir með sér. Meira en 100.000 manns leggja í þennan leiðangur, en einungis 40.000 komast alla leið.

Chilkoot – skarð, Alaska,
1898

Heimskautaskip í myrkri

Leiðangursskipið Endurance lokaðist inni í ísnum á Suðurskautslandinu þegar að landkönnuðurinn Ernest Schakelton hélt þangað 1918. Það var ljósmyndarinn Frank Hurley sem tók þessa stórbrotnu mynd og nýtti sér 20 lampa til þess að hann gæti varðveitt ísi þakið skipið, þar sem það ber við kolsvarta heimskautanóttina.

Weddelhaf, Suðurskautslandið
1915

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: Emilie Skjold

Royal geographical society,Otto Herschan Collection/Getty Images,Getty images,University of washington libraries,

Alheimurinn

Hvað er andefni?

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

Maðurinn

Ást er eintóm efnafræði

Náttúran

Hjarta steypireyðar slær bara tvisvar á mínútu

Menning

Hvers vegna varð kvikmyndin „Casablanca“ svona vinsæl?

NÝJASTA NÝTT

Maðurinn

Af hverju sjá sumir drauga en aðrir ekki?

Náttúran

Hvaða rándýr étur flest fólk?

Heilsa

Er flotsaur til marks um góða heilsu?

Náttúran

Hvernig veit fræ að það eigi að spíra? 

Maðurinn

Með skönnun má spá fyrir um þunglyndi

Lifandi Saga

Robert the Bruce var hinn sanni Braveheart Skotanna

Maðurinn

Samfélagsmiðlar ógna samkenndinni

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

Náttúran

8 uppfinningar sem þú getur þakkað Einstein fyrir

Náttúran

Að klóna risaeðlur: Er hægt að vekja risaeðlur til lífsins?

Maðurinn

Af hverju sjá sumir drauga en aðrir ekki?

Náttúran

Hvaða rándýr étur flest fólk?

Heilsa

Er flotsaur til marks um góða heilsu?

Náttúran

Hvernig veit fræ að það eigi að spíra? 

Maðurinn

Með skönnun má spá fyrir um þunglyndi

Lifandi Saga

Robert the Bruce var hinn sanni Braveheart Skotanna

Maðurinn

Samfélagsmiðlar ógna samkenndinni

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

Náttúran

8 uppfinningar sem þú getur þakkað Einstein fyrir

Náttúran

Að klóna risaeðlur: Er hægt að vekja risaeðlur til lífsins?

Fáðu aðgang að vÍSINDI.IS

Ókeypis í 2 vikur!

 

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

 

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Maðurinn

Getur dáleiðslan komið í stað fyrir lyf? 

Maðurinn

Getur dáleiðslan komið í stað fyrir lyf? 

Maðurinn

Hvaða blóðflokkur er sjaldgæfastur?

Maðurinn

Hvaða blóðflokkur er sjaldgæfastur?

Lifandi Saga

Gestapo: Leynilögregla Hitlers olli skelfingu í Evrópu

Lifandi Saga

Getur Rússland orðið uppiskroppa með hermenn? 

Lifandi Saga

Kjarnorkubrjálæðingar kalda stríðstímans

Náttúran

Þrisvar til tunglsins og til baka aftur

Vinsælast

1

Maðurinn

Einvígið: Er rafmagnstannbursti betri en venjulegur?

2

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

3

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

4

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

5

Maðurinn

Hvaða blóðflokkur er sjaldgæfastur?

6

Jörðin

Vísindamenn greina vaxtarverki: Fæðuhringur eldfjallsins

1

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

2

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

3

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

4

Jörðin

Vísindamenn greina vaxtarverki: Fæðuhringur eldfjallsins

5

Náttúran

8 uppfinningar sem þú getur þakkað Einstein fyrir

6

Maðurinn

Sársauki – Hvað er sársauki?

Jörðin

Hversu mikið menga leikföng?

Maðurinn

Af hverju þessi ást á áfengi?

Heilsa

Er hægt að sofa of mikið?

Lifandi Saga

Hver fann upp á „kalda stríðinu“?

Lifandi Saga

Flugmóðurskip úr sagi og ís átti að brjóta kafbáta Þjóðverjanna á bak aftur

Maðurinn

Er skaðlegt að halda aftur af hnerra?

Lifandi Saga

Samkynhneigður sjónvarpsleikari skáldaði upp sögur um eiginkonur

Maðurinn

Hvernig myndast krabbamein?

Alheimurinn

Þrisvar sinnum stærra en Everestfjall: Goshalastjarna gæti brátt sést á himni í fyrsta sinn í 70 ár

Tækni

Dulkóðaður gjaldmiðill: 7 atriði sem þú ættir að vita um rafmynt 

Menning

Af hverju fengu inúítar ekki skyrbjúg?

Lifandi Saga

Fjórir kvillar sem bóluefni hafa knésett

Af hverju sjá sumir drauga en aðrir ekki?

Sumt fólk sem ég þekki fullyrðir að hafa séð drauga. Ég hef aldrei upplifað neitt yfirnáttúrulegt. Er einhver skýring á þessu?

Maðurinn

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.690 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.