Náttúran

Rafálar veiða í hópum eins og úlfar.

Samvinna skilar afli. Fyrir rafmagnaða ála þýðir það að rafstuðið verður tífalt sterkara og lamaðir fiskar margfalt fleiri.

BIRT: 11/10/2023

Rafmagnaðir álar gefa frá sér sterkustu rafstuð dýraríkisins með allt að 860 volta spennu sem er meira en nóg til að lama litla fiska sem álarnir geta því næst innbyrt í ró og næði.

 

Þótt þessi veiðiaðferð sé ein og sér nokkuð háþróuð er henni beitt á enn þróaðri hátt sums staðar í Amazonfljóti í Suður-Ameríku. Dýrafræðingar hafa uppgötvað að hópar rafála veiða saman og ná þannig enn betri árangri.

 

Myndband: Sjáðu sameiginlegt rafstuð gefa meira afla

Rafmagnaðir álar leggja saman krafta sína þannig að rafstuðið verður miklu sterkara. Eftir rafstuðið rignir lömuðum fiskum sem álarnir háma í sig.

Þegar lítið vatn er í fljótinu reka stórir hópar ála, allt upp í hundrað, mikið af smáfiskum upp á grynningar við fljótsbakkana.

8.600 volt er spennumunurinn að baki rafstuða sem álar skapa þegar þeir veiða í hópum við bakka Amazonfljóts.

Þar taka um tíu álar sig út úr hópnum og lauma sér inn í smáfiskaþvöguna þar sem þeir gefa frá sér rafstuð allir í senn. Þannig ná þeir að skapa allt upp í 8.600 volt.

 

Þetta rafstuð er svo öflugt að það þeytir mikilli dembu smáfiska upp úr vatnsborðinu. Þegar þessum fiskum rignir svo aftur niður í vatnið vita hinir álarnir að máltíðin er til reiðu, synda inn á grynningarnar og taka til matar síns.

 

Að átveislunni lokinni taka álarnir til við að smala saman nýrri hjörð smáfiska. Þannig geta þeir haldið áfram jafnvel klukkustundum saman og taldar hafa verið allt upp í sjö árásir.

Rafálar fyrirfinnast aðeins í Suður-Ameríku. Þeir geta orðið rúmlega tveir metrar að lengd og allt að 20 kg að þyngd. Raflíffærin taka fjóra fimmtu hluta af aftasta hluta líkamans.

Dýrafræðingar hjá Amazonrannsóknastofnun Brasilíu uppgötvuðu þessa veiðiaðferð fyrst hjá tegundinni Electrophus voltal en síðan hafa birst frásagnir af því að Electrophus electricus nýti sér hana líka.

 

Dýrarfræðingarnir hyggjast nú rannsaka erfðamengi álanna í leit að genum sem kynnu að tengjast þessum hópveiðum og reyna að bera slík gen saman við samsvarandi gen annarra dýra sem veiða í hópum, t.d. hvala.

 

Á sviði dýrafræðinnar eru þetta stórtíðindi því skipuleg hópveiði er afar sjaldséð hjá öðrum dýrum en spendýrum.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: Jens E. Matthiesen

Shutterstock

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Maðurinn

3 tilgátur: Þess vegna grátum við

Alheimurinn

Af hverju er geimurinn svartur?

Náttúran

Líf við ómögulegar aðstæður undir ís

Lifandi Saga

Hvers vegna brann Hindenburg? 

Náttúran

Gætu hvítabirnir lifað af á Suðurskautslandinu?

Lifandi Saga

Hvað voru fyrsta og annað ríkið?

Lifandi Saga

El-Alamein: Montgomery sigrar Rommel í sandbylnum

Lifandi Saga

Hvers vegna geta kosningar verið svona ótrúlega jafnar?

Náttúran

Hvers vegna hafa dýr svona mismunandi augu?

Lifandi Saga

5 ástæður þess að BNA er einungis með tvo flokka 

Náttúran

Geta hvalir gleypt fólk?

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is