Það segir sig nánast sjálft að foreldrar eiga betra samband við börnin sín ef þau koma fram við þau af umhyggju, ást og áhuga – líka þegar unglingsárin taka við. En það er ekki svo einfalt, því þau reyna oft mikið á okkur með því að vera ögrandi og reyna að stjórna sjálfum sér. Oft skapar þetta gjá milli foreldra og barna þeirra.
En samkvæmt glænýrri bandarískri rannsókn frá Penn State háskólanum er það mjög góð leið að framtíðarsambandi ef við leggjum okkur fram við að vera hlýir og skilningsríkir, umhyggjusamir og virkir foreldrar á þessu oft krefjandi tímabili í lífi barnanna. Ávöxtunin kemur margfalt til baka í formi mun betra sambands foreldra og barna þegar börnin eru orðin stór.
Jákvætt og skuldbundið uppeldi borgar sig
Í rannsókninni sem er ein sú fyrsta sinnar tegundar, skoðuðu rannsakendur samband foreldra og barna þeirra á tímabilinu frá því að börnin voru 11 ára þar til þau urðu 15 ára. Fjölskyldurnar fylltu út spurningalista á þessum sex árum og gerðu það líka þegar börnin urðu 22 ára. Alls tóku 1.631 þátttakendur þátt í rannsókninni.
„Rannsóknir okkar sýndu að foreldrar geta breyst mikið á unglingsárum barnanna. Oft sýna þeir minni ást og umhyggju, þeir eru ekki eins mikið með börnunum sínum og aginn verður harðari. En þeir foreldrar sem ná að halda áfram í jákvæðu og skuldbundnu uppeldi hafa nánari tengsl við börn sín þegar þau komast á fullorðinsár,“ útskýrir Greg Fosco sem er prófessor í mannþroska og fjölskyldufræðum við Penn State háskólann og einn þeirra sem unnu rannsóknina.
Mundu að segja „ég elska þig“
Hann viðurkennir að það geti verið erfitt að viðhalda nánu sambandi við börnin sín þegar unglingsárin knýja dyra, þar sem börnin sækjast eftir meiri sjálfsstjórn og sjálfstæði. Hins vegar er það mögulegt. Sem gott dæmi bendir hann á íþróttaiðkun, gönguferðir, elda saman eða fara út að borða. Það geta líka verið hlutir eins og að vinna verkefni á heimilinu eða ræða við börnin um það sem þau eru að upplifa í skólanum eða hvað þau myndu vilja gera í framtíðinni.
„Þetta er einstök áminning um að segja það mikilvæga í lífinu við börnin þín eins og „Ég elska þig“ eða „Mér þykir vænt um þig“ og muna að vera líkamlega náin og knúsa þau,“ bætir Greg Fosco við.
Fáðu unga fólkið með til að fá ráðleggingar
Rannsóknin leiddi einnig í ljós að foreldrar sem beittu aga á sem bestan og skynsamlegastan hátt lentu í færri árekstrum við börn sín þegar þau urðu fullorðin. Það þýðir ekkert að öskra á þau og hóta eldi og brennisteini. Hins vegar virkar vel að útskýra leiðina á rólegan og yfirvegaðan hátt og halda því einfaldlega fram að það séu ákveðnar reglur sem þarf að fara eftir.
„Í meginatriðum vill unga fólkið bara finna fyrir virðingu og meðhöndlun eins og fullorðið fólk. Þegar það er hægt og skynsamlegt er því mjög góð hugmynd að láta unga fólkið hjálpa til við að taka ákvarðanir um þær sameiginlegu reglur sem gilda fyrir alla fjölskylduna og allir verða að fara eftir,“ segir Greg Fosco.