Heilsa

Ný tækni vekur latar sáðfrumur

Ástralskir vísindamenn hafa þróað aðferð til að efla sundgetu jafnt veikburða sem öflugra sáðfrumna. Það kemur milljónum barnlausra til hjálpar.

BIRT: 21/11/2024

Allt að fimmta hvert par verður einhvern tíma fyrir skertri frjósemi.

 

Í þriðjungi tilvika stafar barnleysið af því að sáðfrumur karlsins hafa ekki næga sundgetu til að ná alla leið til eggsins.

 

En nú hafa vísindamenn hjá Monash-háskóla í Melbourne í Ástralíu fundið aðferð til að tvöfalda gæði sæðisins og jafnvel talsvert meira.

 

Hátíðnihljóð ýtir við lötum sáðfrumum

Vísindamennirnir prófuðu að beina hátíðnihljóðum að sæðissýnum. Og háir tónar virtust heldur betur kveikja sáðfrumunum dug og dáð.

 

Með því að beina hátíðnihljóði á 40 megariðum að sáðfrumunum í 20 sekúndur tókst að auka hreyfigetu þeirra um allt að 266%.

 

Hlutfall óvirkra eða hreyfingarlausra frumna fór líka úr 36% í 10%.

 

Að sögn doktorsnemans Ali Vafaie, eins þeirra sem stóðu að tilrauninni, hafði hátíðnihljóðið lítils háttar bætandi áhrif á sterkustu sáðfrumurnar en þær sem voru fremur veikburða sýndu mun meiri framför.

 

„Sáðfrumur sem höfðu litla hreyfigetu fyrir hátíðnimeðferðina, sýndu mesta framför eftir meðferð og frá klínískum rannsóknum vitum við að 10% bæting hreyfigetu sáðfrumna skilar sér í 8% auknum líkum á þungun,“ segir Ali Vafaie í fréttatilkynningu.

 

Hátíðnihljóð gæti hjálpað barnlausum

Tíðnin sem notuð var er hærri en svo að mannseyrað greini hana en hljóðbylgjurnar berast engu að síður gegnum sáðfrumurnar. Það örvar þær og vekur hægfara frumur til dáða.

 

Vísindamennirnir gera sér vonir um að hátíðnimeðhöndlun geti hjálpað barnlausu fólki að eignast þau börn sem það dreymir um.

 

Nú felst frjósemismeðferð oft í því að taka bæði egg og sáðfrumur og koma fyrir í petriskál, þar sem hraðsyndasta sáðfruman frjóvgar eggið – í rauninni svipað og við eðlilegar aðstæður.

 

Þegar sáðfrumurnar eru mjög illa syndar virkar þessi aðferð þó ekki og þá getur reynst nauðsynlegt að sprauta sáðfrumu beint í eggið en til þess þarf afar fíngerða nál.

Dáleiðandi takturinn veldur því að heilinn virðist springa og okkur líður líkt og okkur hafi verið hent út úr líkamanum í sæluvímu. Vísindin geta nú skýrt öll stig samfara og í ljós kemur að samfarir eru langtum meira en nautnin ein, sé rétt farið að.

Sú aðferð er dýr og vísindamennirnir að baki rannsóknarinnar vonast til að nýja aðferðin geti hjálpað fólki til að eignast börn á hefðbundinn hátt.

 

„Með því að gera veikburða sáðfrumur hreyfanlegar og auka hreyfanleika öflugra frumna getum við hjálpað fólki til að uppfylla lágmarkskröfur til glasafrjóvgunar í stað enn dýrari aðferða sem líka krefjast meiri inngripa,“ segir dr. Reza Nosrati sem er yfirmaður rannsóknastofnunar Monash-háskólans.

HÖFUNDUR: Af Søren Steensig

© Shutterstock

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Náttúran

6 atriði sem þú ættir að vita um skeggskottu: Gráðugur ættingi silfurskottunnar gæti brátt hertekið heimili þitt

Tækni

Lúxus eftir dómsdag: Lítum á skýli milljarðamæringanna

Menning og saga

Indiana Jones raunveruleikans leitaði að sáttmálsörkinni

Náttúran

Átvögl sjávarins geta kælt loftslagið

Lifandi Saga

Í bók frá miðöldum leyndist óþekkt portrett af Michelangelo

Tækni

Edison gegn Tesla: Meistarar rafmagnsins hötuðust

Maðurinn

7 magnaðar staðreyndir um augu þín

Tækni

Minnislisti nördanna: Búnaður

Tækni

Nú fá róbótar siðferðilegan áttavita

Heilsa

Ný tækni vekur latar sáðfrumur

Jörðin

Glóandi sprengingar skapa hljóðhöggbylgjur

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is