Náttúran

Hve mikið hækkar sjórinn ef allur ísinn bráðnar?

Hvað myndi gerast ef allir ís jarðar bráðnaði?

BIRT: 17/02/2025

Í loftslagsfræðilegu samhengi er íshellum hnattarins oft skipt í þrennt. Langmestur hluti alls íss á jörðinni er bundinn við suðurskautið.

 

Næststærsta íshellan er Grænlandsjökull, sem þó er ekki nema svo sem tíundi hluti í samjöfnuði við suðurskautsísinn.

 

Í þriðja lagi eru svo allir aðrir jöklar og ísbreiður víðs vegar um heim, en þetta er reyndar afar lítill hluti alls íssins.

 

Ef allur ís bráðnaði myndi stór hluti Suðurskautslandsins fara undir vatn og þetta þarf að draga frá þegar sjávarhækkun er reiknuð.

 

Vatnið sem bundið er í íshellum á floti kringum Suðurskautslandið þarf líka að draga frá, því þær ryðja nú þegar frá sér jafn miklu vatni og í þeim er að finna – samkvæmt lögmáli Arkímedesar.

 

Á grundvelli þessara staðreynda hafa sérfræðingar reiknað út að ísinn við suðurskautið myndi hækka vatnsborð heimshafanna um 61 metra, Grænlandsjökull um 7,2 metra en annar ís á jörðinni myndi svo bæta við svo sem einum metra.

 

Til samanburðar má geta þess að á síðustu ísöld, þegar íshellur huldu stór landsvæði norðarlega á hnettinum, er talið að sjávarborð hafi verið um 100 metrum lægra en nú.

 

Samanlagt hefur hækkun sjávarmáls aðeins að litlu leyti stafað af bráðnun íss.

 

Meginástæðan er sú að hækkað hitastig hefur valdið útþenslu vatnsins í höfunum.

 

Afleiðingar fyrir Evrópu

Ef íshellurnar þrjár bráðnuðu myndi vatn ekki hækka jafnt alls staðar í heiminum.
 
Vegna gríðarlegrar þyngdar íshellanna sem færir til þyngdarsvið Jarðar myndi vatn frá Grænlandi renna í suðurhluta Kyrrahafs en ís sem bráðnar á Suðurskautslandinu myndi hækka sjávarborðið í kring um Evrópu og Norður- Ameríku.
 
Samkvæmt loftlagsnefnd Sameinuðu þjóðanna þarf hitinn aðeins hækka um eina til fjórar gráður til að Grænlandsjökull bráðni allur á aðeins 1000 árum.

HÖFUNDUR: Af Niels Halfdan Hansen

Shutterstock

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Alheimurinn

Nú eru tungl Satúrnusar 146

Maðurinn

Er fólk með stórt höfuð greindara en aðrir?

Maðurinn

Mannfólkið hefur kysst í 4.500 ár

Náttúran

Risavaxin sjávarskrímsli vakin til lífs slá öll met. 

Alheimurinn

Getum við lent á Plútó?

Lifandi Saga

Var hesturinn í Tróju til í raun og veru? 

Lifandi Saga

Frá rakara til forseta: Hvernig Trump-ættarveldið sigraði Ameríku

Náttúran

Hvernig virkar reiðin?

Lifandi Saga

1942 – Upphafið að endalokunum: Orrustan um Midway á að gjöreyða flota BNA

Maðurinn

Af hverju klæjar mann í sár?

Maðurinn

Hvernig losna ég við svitalyktina?

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is