Maðurinn

10 hlutar líkamans sem erfitt er að átta sig á

Framþróunin sér til þess að við sem tegund verðum færari um að komast af. Í sumum tilvikum er í fljótu bragði erfitt að koma auga á tilganginn.

BIRT: 08/01/2024

1) Fóturinn

Fyrir fimm milljón árum klifruðu forfeður okkar í trjánum og höfðu þörf fyrir sveigjanlegan fót sem gat gripið utan um greinarnar. Þegar við svo komum niður úr trjánum varð fóturinn harður en fjöldi beinanna hélst óbreyttur. Öll þessi bein sem fóturinn hefur yfir að ráða auðvelda að við brjótum t.d. ökklann eða tognum á fæti.

 

2) Karlmannsbrjóst

 

Geirvörturnar eru á sínum stað en þær eru með öllu ónothæfar – fyrir karlana. Um er að ræða leifar frá því snemma á fósturstiginu þegar við öll stefnum að því að fæðast sem stúlkubörn.

 

3) Blöðruhálskirtill

 

Sáðvökvi karla er framleiddur í blöðruhálskirtlinum en þar með er upptalin gagnsemi þess líffæris. Líffæri þetta á það til að stækka með aldrinum og þar sem þvagrásin fer í gegnum blöðruhálskirtilinn kann hún að þrýstast saman með þeim afleiðingum að torvelt reynist að hafa þvaglát.

 

Auk þess myndast iðulega krabbamein í kirtlinum: Frumubreytinga verður vart í alls 80 af hundraði allra áttræðra karlmanna.

 

4) Spöngin (bilið milli kynfæra og endaþarms)

Endaþarmsopið er að finna mjög nærri þvagrásinni (einkum hjá konum). Þessi tilhögun er oft og iðulega orsök blöðrubólgu og þvagfærasýkinga sökum þess að bakteríur villast af leið.

 

5) Kinnholur

Við mennirnir höfum yfir að ráða fernum nefholum og af þeim eru kinnholurnar með furðulegustu lögunina. Frárennslið úr holunum er nefnilega staðsett efst. Þetta gerir það að verkum að uppsafnaður vökvi, óhreinindi og slím komast ekki auðveldlega leiðar sinnar og fyrir bragðið hættir okkur til að fá kinnholubólgu.

 

6) Fæðingarvegurinn

Þegar heilar okkar tóku að stækka má segja að legið hafi setið á hakanum. Það var áfram verulega þröngt og fyrir vikið eru fæðingar meðal kvenna erfiðari og sársaukafyllri en þekkist meðal annarra dýra. Þróunarfræðingar telja þröngan fæðingarveginn útskýra hvers vegna heilar okkar urðu ekki stærri en sem svo.

 

7) C-vítamín

 

Við mennirnir, ásamt öðrum prímötum, leðurblökum, naggrísum og nokkrum fuglategundum, erum ófær um að framleiða sjálf C-vítamín. Fyrir bragðið þurfum við að snæða ávexti og grænmeti til að viðhalda virku ónæmiskerfi og komast hjá því að veikjast af skyrbjúg.

 

 

8) Tennurnar

Tennurnar þrýstust saman þegar heilinn fór að stækka. Þrátt fyrir mikla framþróun breytist fjöldi tannanna ekkert. Þetta þýðir að við sitjum uppi með endajaxlana sem valda okkur oft svo miklum kvölum þegar þeir troðast fram í munninum, þrátt fyrir þrengslin.

 

Þess ber einnig að geta að við fáum einungis einn umgang af fullorðinstönnum.

 

9) Barkinn

Barkinn opnast rétt við opið á vélindanu. Barkalokið lokar fyrir barkann þegar við kyngjum, en því er þó ekki ætíð treystandi. Afleiðingin getur í sumum tilvikum birst þannig að okkur svelgist á, sem í stökum tilvikum getur leitt til köfnunar.

 

10) Botnlanginn

Við vitum ekki fyrir víst hvort hann gegnir nokkrum tilgangi í mönnum. Það kemur þó ekki í veg fyrir að hann bólgni stundum, sem haft getur í för með sér sárar kvalir og jafnvel dregið okkur til dauða.

 

 

Babak Arvanaghi

Náttúran

Krabbar hafa farið sömu ferðina 17 sinnum

Maðurinn

Er veganmatur óhollur börnum?

Maðurinn

Er veganmatur óhollur börnum?

Náttúran

Risaeðlubeinagrind seld fyrir meira en sex milljarða króna á uppboði.

Náttúran

Risaeðlubeinagrind seld fyrir meira en sex milljarða króna á uppboði.

Lifandi Saga

Ísraelski vígamaðurinn: Vill lifa í friði með Palestínumönnum

Maðurinn

Er hægt að verða gráhærður á einni nóttu?

Heilsa

Hrotur geta verið vísbending um hjartasjúkdóm: Einn hópur er í sérstakri áhættu

NÝJASTA NÝTT

Maðurinn

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

Jörðin

Jörðin eftir manninn

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

Maðurinn

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

Jörðin

Jörðin eftir manninn

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

Fáðu aðgang að vÍSINDI.IS

Ókeypis í 2 vikur!

 

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

 

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Jörðin

99 stórborgir eru að sökkva

Jörðin

99 stórborgir eru að sökkva

Maðurinn

Munnvatnið er fullt af eitri

Maðurinn

Munnvatnið er fullt af eitri

Maðurinn

Gæludýr koma í veg fyrir offitu og ofnæmi meðal barna

Náttúran

Hvernig bárust kettir til Ameríku?

Heilsa

Er mikið um kyrrsetu hjá þér í vinnunni? Þá getur kaffi lengt líf þitt samkvæmt stórri rannsókn.

Heilsa

Lækning gegn útbreiddum meltingartruflunum finnst í flestum eldhúsum.

Vinsælast

1

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

2

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

3

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

4

Jörðin

Jörðin eftir manninn

5

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

6

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

1

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

2

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

3

Jörðin

Jörðin eftir manninn

4

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

5

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

6

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Læknar hafa grætt heilt auga í mann

Maðurinn

Nú geta vísindamenn ráðskast með drauma okkar

Tækni

140.000 veirutegundir hafa fundist í þarmaflórunni

Maðurinn

Kornabörn þekkja móðurmálið sitt

Læknisfræði

Hvers vegna fáum við ofnæmi?

Maðurinn

Lamaður maður gengur fyrir eigin hugarafli

Lifandi Saga

Dans indíána orsakaði blóðbaðið við Wounded Knee

Heilsa

Rannsókn: Tæp skeiðfylli af þessari fitutegund daglega dregur úr hættu á heilabilun

Maðurinn

Er hollt að gefa blóð?

Tækni

Vandamál sem gat orðið aðkallandi

Maðurinn

Efnaskiptin eru stöðug frá 20 til 60 ára aldurs

Maðurinn

Er siðblindingi á vinnustaðnum þínum?

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Er sólarvörn yfirhöfuð nauðsynleg ef dvalið er í skugga mestallan daginn?

Maðurinn

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.690 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.