Search

Af hverju sveigir bolti?

Í ýmsum boltagreinum má sjá að boltinn breytir um stefnu í loftinu. Hvaða kraftar hafa þessi áhrif á boltann?

BIRT: 04/11/2014

LESTÍMI:

< 1 mínúta

Það eru þrír mikilvægir kraftar sem hafa á áhrif á skrúfubolta. Í fyrsta lagi þyngdaraflið sem dregur boltann niður, í öðru lagi loftmótstaðan sem virkar gegn stefnu boltans og í þriðja lagi “magnúskrafturinn” sem í er fólgin aðalskýringin á hegðun skrúfubolta. Þessi kraftur dregur nafn sitt af brautryðjendaverki þýska eðlisfræðingsins Gustav Magnus frá árinu 1852.

 

Bolti eða kúla tekur að snúast þegar högg, frá t.d. fæti knattspyrnumanns eða borðtennisspaða, hittir aðeins til hliðar. Komi höggið hægra megin á boltann, snýst hann rangsælis (ofan frá séð) og magnúskrafturinn veldur því nú að boltinn tekur sveig til vinstri. Þessi áhrif eru í samræmi við lögmál Bernoullis sem segir að loftstraumur sem fer hratt yfir flöt valdi minni þrýstingi en loftstraumur á hægri ferð. Hægra megin er snúningur boltans öfugur við stefnu loftstraumsins og snúningurinn hægir á loftinu. Vinstra megin er snúingsstefnan og lofstefnan hin sama og lofthraðinn verður því meiri. Þannig verður minni loftþrýstingur vinstra megin við boltann og hann dregst því til vinstri.

 

Það er reyndar alls ekki alltaf sem snúningur boltans er til hliðar en magnúskrafturinn hefur þó alltaf sömu áhrif. Þegar borðtenniskúla er t.d. slegin skáhallt að neðan skrúfast hún upp og helst lengur á lofti.

 
 

BIRT: 04/11/2014

vinsælustu greinarnar

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is