Er hægt að verða brúnn í sólinni án þess að eiga á hættu að fá húðkrabbamein?

Mig langar svo til að fá fallegan, brúnan lit á húðina en get ég gert það án þess að skemma húðina?

BIRT: 04/08/2023

LESTÍMI:

< 1 mínútur

Sólbrún húð er til marks um að líkaminn hafi fengið á sig meiri sól en gerist og gengur og sé að verja sig gegn útfjólubláum geislum sólarinnar.

 

Líkaminn framleiðir litarefnið melanín sem gleypir útfjólubláu geislana og kemur í veg fyrir að þeir eyðileggi DNA-erfðaefnið og breyti húðfrumum í krabbameinsfrumur.

 

Þó svo að sólbrún húð sé betur varin en föl húð, melanínsins vegna, þá er brúni liturinn ekki alveg áhættulaus.

 

Skaðinn er orðinn

Líkaminn eykur nefnilega einungis melanínframleiðsluna sökum þess að árás útfjólubláu geislanna er þegar farin að valda DNA-skemmdum sem hætt er við að þróist í húðkrabbamein.

 

Melanínframleiðslan örvast m.a. af bólgum og svonefndri oxunarstreitu sem orsakast af skemmdum sem útfjólubláu geislarnir valda. Fyrir bragðið er sólbrún húð til marks um að þegar hafi átt sér stað skemmdir í húðfrumunum.

 

Umskiptin frá fölri húð yfir í brúna, með hugsanlegum rauðum lit á þeirri leið, er með öðrum orðum tengd tiltekinni hættu á húðkrabbameini.

 

Auk þess ber að nefna að melanín getur aldrei veitt fullkomna vörn gegn útfjólubláu geislunum.

 

Sólarvarnarstuðullinn í melaníni er álitinn vera á bilinu 2-4 sem samsvarar því að litarefnið gleypi um 50-75% útfjólubláu geislanna. Til samanburðar má geta þess að margir húðsjúkdómalæknar á okkar breiddargráðum mæla með sólarvarnarstuðlinum 15 hið minnsta sem útilokar 93% útfjólubláu geislanna.

BIRT: 04/08/2023

HÖFUNDUR: ONAS GROSEN MELDAL

HÖFUNDARÉTTUR MYNDA: Shutterstock

vinsælustu greinarnar

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is