Umbúðir eru ómissandi fylgifiskur margra matvæla sem við borðum, t.d. pizzukassinn, plastfilman utan um gúrkuna eða mjólkurfernan.
Vísindamenn frá University College í London hafa skoðað nánar magn efna í umbúðum og hvert þeirra er mögulega skaðlegt mönnum.
Rannsóknin leiddi í ljós 2881 svokölluð Food Contact Chemicals (FCC), þ.e. efni sem mögulega smitast í mat og drykk úr umbúðum eins og plasti, pappír, pappa, málmi, gleri og keramík.
Tveir þriðju eru bönnuð efni
Af þessum 2881 efnum voru 1035 samþykkt til notkunar í matvælum – sem þýðir að um tveir þriðju hlutar þeirra efna sem fundust eru ekki samþykktar til notkunar í matvælum.
Sum þeirra, td flúoríð, hafa verið bönnuð í matvælaumbúðum í fjölmörgum löndum.
Yfirvöld vinna svo með önnur efni – að annað hvort að banna eða setja viðmiðunarmörk. Til dæmis er notkun Bisfenól A bönnuð í t.d. pelum fyrir börn yngri en þriggja ára í Evrópusambandinu.
Vísindamenn hafa nú útbúið gagnagrunn sem nefnist FCCmigex, þar sem þeir munu kortleggja kerfisbundið hversu algengt FCC er í matvælum okkar.
Þrjú útbreidd efni sem gera matinn skaðlegan
Umbúðir innhalda m.a. bisfenól A, þalöt (þjálniefni) og jarðolíur sem allar eru grunaðar um að vera hættulegar.
![](https://visindi.is/wp-content/uploads/2022/06/tom-pizzabakke.jpg)
Pizzukassinn veldur krabba
Jarðolíur eru t.a.m. notaðar í framleiðslu á pizzukössum og innihalda m.a. svonefnd MOAH efni. Efnin safnast fyrir í líffærunum t.d. lifrinni og geta verið krabbameinsvaldandi.
![](https://visindi.is/wp-content/uploads/2022/06/pommefrites-bakke.jpg)
Mýkingarefni trufla hormón
Þalöt (þjálniefni) er notað til að mýkja upp margar gerðir plasts en er grunað um að trufla hormón. Efnin eru t.a.m. notuð í umbúðir utan um franskar kartöflur.
![](https://visindi.is/wp-content/uploads/2022/06/konservesdaase.jpg)
Niðursuðudósin er eitruð.
Bisfeól A er notað í allt frá lakki í niðursuðudósum og rafvörum í gler í gleraugum og vindmylluvængi. Efnið er grunað um að vera hormónatruflandi.