Jól

Hefur jólasveinninn ávallt verið rauðklæddur?

Stór, skemmtilegur, þybbinn og rauður. En hefur jólasveinninn alltaf litið svona út?

BIRT: 05/12/2023

Smágerður, álfalegur jólasveinn.

Jólasveinninn hefur ekki alltaf verið klæddur eins og hann er í dag. Fyrir einungis einni öld var hann einatt sýndur klæddur dökkri skikkju og þegar borgarastyrjöldin geisaði í Bandaríkjunum á árunum 1861-65 birti tímaritið Harper’s Weekly mynd af honum þar sem hann minnti á smágerðan álf.

 

Smávaxni maðurinn studdi af heilu hjarta stríðsrekstur Norðurríkjanna gegn Suðurríkjunum og var hann látinn bera bláan frakka með hvítum stjörnum, í rauð- og hvítröndóttum buxum, í takt við tímann.

 

Blár litur táknaði von allt frá fyrstu tíð kirkjunnar. Fyrir bragðið voru jólasveinar þess tíma gjarnan látnir klæðast dökkbláu en þetta er einmitt sami litur og rússneski jólasveinninn Frosti afi kaus helst að ganga í.

 

Jólasveinn Kóka kóla

Rauði klæðnaðurinn kom fyrst fram fyrir alvöru í Bandaríkjunum í upphafi 20. aldar. Þá mátti sjá myndir af jólasveininum í rauðum klæðum, með hvítum loðbryddingum og þessi samsetning hefur sennilega átt þátt í því að gosdrykkjaframleiðandinn Coca Cola hóf að nota jólasveininn í auglýsingum fyrirtækisins.

 

Auglýsingaherferðinni var ætlað að breyta þeirri útbreiddu skoðun að Coca Cola væri einungis sumardrykkur. Teiknarinn Haddon Sundblom var ráðinn í það verk að skapa jólasvein fyrirtækisins og honum tókst svo vel til, að ekki einvörðungu breyttist Coca Cola í heilsársdrykk, heldur njörvaði hann niður, í eitt skipti fyrir öll, hugmyndir manna um það hvernig jólasveinninn skyldi líta út.

 

Gömlu íslensku jólasveinarnir 13 voru upprunalega ekkert í líkingu við hinn alþjóðlega jólasvein, tröllum líkir, þjófóttir, stórir, ljótir og luralegir. En á 20. öldinni runnu þeir smámsaman saman við hann með tímanum og í dag eru þeir ekki sömu tröllin eins og þeim er upphaflega lýst.

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Náttúran

Moskítóflugur: Hvað elska þær og hvað hata þær?

Heilsa

Vísindamenn uppgötva óvænta orsök útbreiðslu krabbameins

Alheimurinn

Jörðin er að tæmast af málmum: Næst fer leitin fram úti í geimnum 

Náttúran

Geta plöntur fundið fyrir sársauka?

Tækni

Unnt er að breyta koltvísýringi og metangasi í hreinan orkugjafa með nýrri tímamótatækni

Alheimurinn

Hvað er andefni?

Náttúran

Hvernig veit fræ að það eigi að spíra? 

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

Lifandi Saga

Greitt fyrir Pepsi-Cola með sovéskum kafbátum

Náttúran

Kisulóra er villiköttur

Alheimurinn

Mistök geta verið banvæn fyrir geimfara 

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is