Hvers vegna deyr laxinn eftir got?

Laxar leita upp til gotstöðva í eigin uppeldisám til að fjölga sér, en margir deyja að goti loknu. Hvers vegna?

BIRT: 04/11/2014

LESTÍMI:

< 1 mínútur

Laxfiskar lifa í flókinni hringrás þar sem margar tegundir verja fyrsta hluta ævinnar í ferskvatnsám.

 

Þegar laxarnir hafa náð tilskildum þroska halda þeir út í sjó þar sem þeir stækka við át á m.a. smáfiski og krabbadýrum.

 

Þegar kynþroska er náð eftir nokkra mánuði eða ár halda þeir aftur til að fjölga sér í þeirri á sem þeir uxu upp í – oft getur ferðalagið numið mörg þúsund kílómetrum.

 

Áður en laxarnir halda upp í árnar eiga sér stað lífeðlisfræðilegar breytingar svo þeir þoli að fara úr saltvatni í ferskvatn.

 

Einatt veldur þetta miklu álagi á laxana sem þurfa líka að synda gegn straumnum í ólgandi fljótum og jafnvel framkvæma ógnarstökk til að komast yfir hindranir, t.d. minni fossa.

 

Þegar laxarnir ná til gotstöðvanna taka hængarnir að berjast um athygli hrygnanna og hrygnurnar verpa þúsundum eggja í útgröfnum holum á árbotninum.

 

Þetta reynir afar mikið á líkamsstyrk laxanna og hjá sumum tegundum deyja allir einstaklingar af örmögnun eða sýkingum þegar gotinu er lokið.

 

Ef laxar fjölguðu sér í sjónum gætu þeir forðast margar raunir.

 

En trúlega er það öryggi bernskuslóðanna sem veldur því að laxarnir leggja á sig viðlíka hremmingar.

 

Hafi fiskurinn sjálfur náð að vaxa upp í tiltekinni á, eru góðar líkur á að afkvæmi hans geti það einnig.

 
 

BIRT: 04/11/2014

vinsælustu greinarnar

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu með áskrifandi að blaðinu?

Áskrifendur geta fengið áskrift af vefnum hér

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is