Tækni

Nýir róbótar geta verið afar varhugaverðir

Margir af helstu framleiðendum róbóta vara yfirvöld ríkja við því að vopnavæða þjarka sína. Hér eru fimm nýleg dæmi – og skýringar á þessum áhyggjum forsvarsmanna fyrirtækjanna.

BIRT: 20/11/2023

Róbótar verða stöðugt aflmeiri, hraðari og sífellt gáfaðri. Það gerir þá ekki bara að hæfari við að aðstoða á byggingarsvæðum, verksmiðjum eða á sjúkrahúsum – þeir geta líka orðið hættulegri ef þeir falla í rangar hendur.

 

Nokkur leiðandi róbótafyrirtæki hafa því sent frá sér sameiginlega viðvörun: Róbóta ætti aldrei að nota sem vopn.

 

Fyrirtækin heita því að þau muni aldrei búa til róbóta með það að markmiði að skaða aðra.

 

En sama hvernig fyrirtæki reyna að tryggja vörur sínar, þær geta orðið hættulegar.

 

En hversu hættulegir eru róbótar í raun og veru? Hér eru fimm nýjustu róbótar þessara fyrirtækjanna og úttekt á því hversu mikil hætta stafar af þeim.

 

SÁ HRAÐSKREIÐI

Vopnaður hundur hrellir internetið

Go1 vegur einungis 12 kíló og getur náð 17 km hraða á klst., og er einn hraðskreiðasti og léttasti þjarkurinn á markaði.

 

„Hundur“ þessi getur borið fimm kg og er ætlað að geta sinnt margvíslegum verkefnum.

 

Go1 er falur fyrir „einungis“ tæpa 2.700 dali. Unitree Robotics, sem framleiðir Go1, hefur markvisst stefnt að því að þessi þjarkur sé eins ódýr og kostur er, til þess að einstaklingar hafi ráð á honum – en ekki bara fyrirtæki eða þjóðlönd, sem eru núna helstu kaupendur stærri róbóta og einnig viðlíka róbótahunda.

 

Go1 er einkum frægur fyrir að geta beitt sjálfvirku skotvopni á myndskeiði, sem almennur borgari birti á netinu.

 

Hversu hættulegur er hann?

Það er hægt að útbúa Go1 með sprengjuvörpum sem og sjálfvirkum skotvopnum, eins og má sjá á víðfrægu YouTube-myndskeiði.


Mat: Hættulegur.

 

EFTIRLIT

Lipur eftirlitsbotti kannar gasver

Svissneska fyrirtækið ANYbotics framleiðir fjórfætta róbótann ANYmal. Róbótinn er sterkbyggður og getur komist yfir allskonar vegleysur, trítlað upp brattar tröppur, klofað yfir hindranir og holur og þrengt sér í gegnum þröngar gáttir.

 

Róbótinn er búinn m.a. leysi-skanna og hitamyndavél, og hægt er að klæðskerasauma hans fyrir mismunandi verkefni, t.d. eftirlit og viðhald ýmis konar.

 

Hann er einkum ætlaður til notkunar í olíu- og gasiðnaði. Með gasskynjara sínum getur róbótinn þefað mögulegan leka uppi.

 

ANYmal getur hreyft sig til hliðanna, fram á við og aftur á bak og þarf því aldrei að snúa sér. Nýjasta gerð róbótans er með hjólabúnað og getur rúllað um með allt að 22 km/klst.

 

Hversu hættulegur er hann?

ANYmal er hannaður þannig að honum er ekki kleift að skemma olíu – og gasleiðslur. Hann er mjög hægfara (4,7 km á klst.) og er ætlaður til að sinna eftirliti. 

 

Mat: Lítið hættulegur.

 

SENDILLINN

Hauslaus lagerþjarki og sendill

Fyrirtækið Agility Robotics í Oregon, BNA, hefur þróað tvífætta þjarkann Digit – sem óháð því að hann er hauslaus – hreyfir sig eins og manneskja.

 

Skrokkurinn er alsettur skynjurum, þannig að bottinn kemst framhjá margvíslegum hindrunum. Hann er hugsaður sem dugmikill lagerstarfsmaður eða sendill, sem getur borið allt að 18 kg í hverri ferð.

 

Þessi 1,58 cm hái og 45 kg þungi þjarkur notar arma sína til að halda jafnvægi eða ýta frá sér fyrirstöðum til að forðast fall.

 

Digit getur gengið aftur á bak, til hliðar og farið yfir torfærur. Þjarkurinn getur gengið á hraða sem nemur um 5,4 km/klst, en það þykir röskur gangur manna.

 

Hversu hættulegur er hann?

Styrkur Digits og hraði er ekki mikill, en hakkarar gætu auðveldlega nýtt sér sendilinn til að skila af sér sprengjum hverskonar.

 

Mat: Lítið hættulegur.

 

VINNUHESTURINN

Ökubottinn þolir geislavirkni

Kanadíska fyrirtækið Clearpath Robotics hefur þróað hinn tæplega eins metra langa og 50 kg þunga Husky. Husky getur náð hraða sem nemur 3,6 km/klst.

 

Búinn fjórum torfærudekkjum getur hann plægt sig í gegnum leðju, straumvötn og kafdjúpan snjó.

 

Husky getur borið heil 75 kg og fæst með 360 gráðu hringsjá, róbótaarmi og þrívíddar myndavél sem greinir fjarlægðir hverju sinni.

 

Vísindamenn við University of Toronto hyggjast nýta þennan þjarka til að undirbúa margvíslega könnun á öðrum plánetum.

 

Hversu hættulegur er hann?

Hakkarar geta auðveldlega nýtt sér veikleika og eiginleika Huskys til að t.d. meðhöndla geislavirk efni og þannig valdið gríðarlegum usla. En það hvað þjarkinn er svifaseinn dregur nokkuð úr hættunni.

 

Mat: Afar hættulegur.

 

FJÖLLISTAMAÐURINN

Þjarki slær í gegn á netinu

Bandaríska fyrirtækið Boston Dynamics framleiðir torfæruhundinn Spot, sem er lunkinn við að fara upp tröppur, getur komist yfir margvíslegar hindranir og farið leiða sinna um vegleysur.

 

Auglýsingamyndböndum er Spot er jafnan drreift vítt og breitt  – árið 2017 náði myndskeið af honum að opna dyr í efsta sæti á á YouTube.

 

Spot er fyrirtaks varðhundur, getur vaktað svæði og gert þrívíddarkort af umhverfi sínu. Myndavélar gera honum kleift að fara í allar áttir án þess að rekast á fyrirstöður.

 

Hámarkshraði Spots með 14 kg farm er 6 km/klst og hægt er að fest á þjarkann arm, sem getur snúist og gripið hluti.

 

Hversu hættulegur er hann?

Hægt er að setja skotvopn á Spot, rétt eins og Go1 – en Boston Dynamics mæla eindregið gegn því.

 

Mat: Hættulegur

HÖFUNDUR: STINE OVERBYE,

© Shutterstock, © Unitree,© ANYbotics,© Agility Robotics,© Neil Adams,

Náttúran

Krabbar hafa farið sömu ferðina 17 sinnum

Maðurinn

Er veganmatur óhollur börnum?

Maðurinn

Er veganmatur óhollur börnum?

Náttúran

Risaeðlubeinagrind seld fyrir meira en sex milljarða króna á uppboði.

Náttúran

Risaeðlubeinagrind seld fyrir meira en sex milljarða króna á uppboði.

Lifandi Saga

Ísraelski vígamaðurinn: Vill lifa í friði með Palestínumönnum

Maðurinn

Er hægt að verða gráhærður á einni nóttu?

Heilsa

Hrotur geta verið vísbending um hjartasjúkdóm: Einn hópur er í sérstakri áhættu

NÝJASTA NÝTT

Maðurinn

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

Jörðin

Jörðin eftir manninn

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

Maðurinn

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

Jörðin

Jörðin eftir manninn

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

Fáðu aðgang að vÍSINDI.IS

Ókeypis í 2 vikur!

 

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

 

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Jörðin

99 stórborgir eru að sökkva

Jörðin

99 stórborgir eru að sökkva

Maðurinn

Munnvatnið er fullt af eitri

Maðurinn

Munnvatnið er fullt af eitri

Maðurinn

Gæludýr koma í veg fyrir offitu og ofnæmi meðal barna

Náttúran

Hvernig bárust kettir til Ameríku?

Heilsa

Er mikið um kyrrsetu hjá þér í vinnunni? Þá getur kaffi lengt líf þitt samkvæmt stórri rannsókn.

Heilsa

Lækning gegn útbreiddum meltingartruflunum finnst í flestum eldhúsum.

Vinsælast

1

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

2

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

3

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

4

Jörðin

Jörðin eftir manninn

5

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

6

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

1

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

2

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

3

Jörðin

Jörðin eftir manninn

4

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

5

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

6

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Heilsa

Læknar hafa grætt heilt auga í mann

Maðurinn

Nú geta vísindamenn ráðskast með drauma okkar

Tækni

140.000 veirutegundir hafa fundist í þarmaflórunni

Maðurinn

Kornabörn þekkja móðurmálið sitt

Læknisfræði

Hvers vegna fáum við ofnæmi?

Maðurinn

Lamaður maður gengur fyrir eigin hugarafli

Lifandi Saga

Dans indíána orsakaði blóðbaðið við Wounded Knee

Heilsa

Rannsókn: Tæp skeiðfylli af þessari fitutegund daglega dregur úr hættu á heilabilun

Maðurinn

Er hollt að gefa blóð?

Tækni

Vandamál sem gat orðið aðkallandi

Maðurinn

Efnaskiptin eru stöðug frá 20 til 60 ára aldurs

Maðurinn

Er siðblindingi á vinnustaðnum þínum?

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Er sólarvörn yfirhöfuð nauðsynleg ef dvalið er í skugga mestallan daginn?

Maðurinn

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.690 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.