Qin Shi Huangdi
259 – 210 f. Kr.
Kínverjinn Ying Zheng var aðeins 13 ára gamall þegar hann varð konungur í ríkinu Qin sem liggur í vestanverðu Kína.
Einn helsti ráðgjafi hans var Li Sin sem lagði til að Ying Zheng tæki upp lagahyggju, kerfi þar sem ströng lög áttu að gilda fyrir alla þegna landsins.
Þegar Ying varð 21 ára var herinn settur undir hans stjórn og hófst hann strax handa við að leggja undir sig sjö konungsríki og sameina þau í eitt keisaradæmi.
Það tók hann aðeins fáein ár að ná því markmiði og árið 221 f. Kr. lét hann krýna sig sem Shi Huangdi (sem merkir „fyrsti keisarinn“).
Herskari embættismanna stýrði veldi Shi Huangdi í Kína.
Þetta var þó aðeins fyrsti liðurinn í að sameina Kína. Á næstu árum lögleiddi hann staðla fyrir stjórnvöld í hverju héraði, tryggði sams konar mæli- og þyngdareiningar ásamt rittáknum til að efla viðskipti.
Keisarinn lét grafa fjölmarga skipaskurði, lagði vegi og skilvirk áveitukerfi, til að auka uppskeru landsmanna.
Auk þess byggði hann upp heljarinnar varnarvirki í norðvestri til að stöðva árásargjarna hirðingja. Þetta var upphafið að Kínamúrnum.
Fjöldi banatilræða
Um aldaraðir höfðu kínversk furstadæmi herjað hvert á annað. Í upphafi 3. aldar f.Kr. fóru völd Zhou-keisaraveldisins þverrandi sem endaði með því að yfirráðasvæði þess sundraðist.
Mörg ríki sameinuðust og mynduðu bandalög við önnur ríki og réðust síðan á önnur furstadæmi.
Stærri ríki sölsuðu undir sig minni og að lokum stóðu eftir sjö konungsdæmi – Han, Wei, Chu, Qi, Yan og Qin.
„Ég legg til að öll sagnfræðirit verði brennd“.
Ráðgjafinn Li Shi í samtali við Shi Huangdi keisara árið 213 f.Kr.
Undir forystu Shi Huangdi umbreyttist síðastnefnda ríkið frá því að vera fyrirlitið landamæraveldi, hvers íbúar voru álitnir helberir villimenn, yfir í máttugt hernaðarveldi.
Meðan Qin lagði undir sig hvert ríkið af öðru var margsinnis reynt að ráða hann af dögum – ekkert tilræðanna heppnaðist.
Helsti keppinautur Qin, ríkið Chu, þurfti að lúta yfirráðum Shi Huangdi árið 223 f.Kr.
Þúsundir leirhermanna voru grafnir til að fylgja keisara sínum.
Hvað gerðist svo?
Shi Huangdi einsetti sér að afkomendur hans myndu stýra Kína um alla framtíð. Til þess að hafa taumhald á mögulegum keppinautum skipaði hann öllum fyrri konungum og aðalsmönnum að setjast að í höfuðborginni Xianyang, svo hann gæti fylgst með ráðabruggi þeirra.
– 214 f. Kr.
Shi Huangdi lætur grafa Lingqu-skurðinn til að sameina fljótin Yangtse og Zhu Jiang. Með því vill hann tryggja liðsflutninga og undirbúa frekari landvinninga í suðri.
– 211 f.Kr.
Óþekkt persóna ritar eftirfarandi spádóm á loftstein í Dongjun: „Fyrsti keisarinn skal deyja og ríki hans liðast í sundur“. Þegar enginn gengst við verknaðinum lætur keisarinn taka alla borgarana af lífi og eyðileggja steininn.
– 210 f.Kr.
Shi Huangdi deyr og er jarðsettur í grafhýsi ásamt mörg þúsund leirhermönnum. Nokkrum árum síðar liðast keisaraveldi hans í sundur.
LESTU EINNIG
