Risaeðlur voru með goggkjálka

Hinar gríðarþungu sauropod-risaeðlur voru með gogg þegar þær þrömmuðu um jörðina fyrir milljónum ára. Þetta er niðurstaða nýlegrar rannsóknar þar sem þýskir vísindamenn grandskoðuðu höfuðkúpur þessara fornu risa

BIRT: 29/04/2023

LESTÍMI:

2 mínútur

Hópur vísindamanna hjá Bonnháskóla í Þýskalandi hefur nú leyst ráðgátu sem steingervingafræðingar hafa lengi glímt við.

 

Víða um heim hafa risaeðlutennur fundist liggjandi í snyrtilegum röðum, jafnvel þótt ekki hafi fundist neitt kjálkabein sem hefði getað haldið þeim kyrrum í allar þær milljónir ára sem liðin eru.

 

Eitthvað hlýtur að hafa haldið þeim og þýsku vísindamennirnir segja nú að þessar stóru sauropod-eðlur sem voru grasbítar, hafi haft eins konar goggkjálka.

Efri hluti tanna í Camarasaurus hefur verið umlukinn keratíni sem hefur haldið þeim föstum og verndað gegn sliti að sögn þýskra steingervingafræðinga.

Gríðarþungir risar með gogg eins og fuglar

Vísindamennirnir skoðuðu tannaraðir úr ýmsum sauropod-eðlum, þar á meðal Camarasaurus en úr þeirri tegund hafa fundist heilar hauskúpur.

 

Camarasaurus var uppi fyrir 150 milljón árum og stærstu dýrin urðu 23 metrar að lengd og 45 tonn. Rannsóknirnar sýndu að á þeim hluta tannanna sem nær voru kjálkabeininu voru engin merki um slit.

 

Efri hluti tannanna í efri kjálkanum og neðri hlutinn í neðri kjálkanum hefur verið umlukinn keratíni, því efni sem fuglsgoggur er gerður úr og reyndar mannshárin líka.

 

Vernduðu tennurnar gegn sliti

Rannsóknirnar sýndu líka fíngerðar rákir í kjálkabeinum, þar sem gætu hafa verið æðar sem sáu keratínvefnum fyrir næringu.

 

Þessi goggkjálki hefur að líkindum verndað tennurnar og veitt þeim stuðning, þegar þessi risavöxnu dýr rifu sundur harðar og seigar plöntur á borð við burkna og barrgreinar.

Sauropod er samheiti yfir hálslangar eðlur sem lifðu á plöntum og höfðu gildvaxna fætur.

BIRT: 29/04/2023

HÖFUNDUR: Jens Matthiesen

HÖFUNDARÉTTUR MYNDA: Shutterstock,© Wiersma and Sander 2017/ImageSelect

vinsælustu greinarnar

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu með áskrifandi að blaðinu?

Áskrifendur geta fengið áskrift af vefnum hér

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is