Maðurinn

Sérstakt prótín gæti átt sök á andlitsbólum

Andlitsbólur eru meðal algengustu – og jafnframt dularfyllstu – húðsjúkdóma heims. Nú sýna nýjar rannsóknir mögulega ástæðu fyrir því að sumt fólk þjáist af þessum furðulegu bólguhnúðum.

BIRT: 01/04/2023

Mörg hundruð milljónir verða bólugrafnar sem kallað er en ástandið einkennist af bólum, húðormum og rauðum, aumum smáhnúðum, bæði í andliti og annars staðar á líkamanum.

 

Það er þó mikið sem vísindamenn vita ekki um þennan sjúkdóm, m.a. er óþekkt hvers vegna sumt fólk verður fyrir honum en annað sleppur alveg.

 

Ný rannsókn sem birt var í vísindatímaritinu Nature sýnir nú að ástæðuna kynni að mega finna í tilteknu prótíni eða öllu heldur skorti á því.

 

Húðsýni af sjúklingum með bólur reyndust hafa minna af prótíninu GATA6 en sýni úr heilbrigðum.

Prótínið hefur áhrif á húðfitu

Að sögn vísindamannanna hefur GATA6-prótínið áhrif á hegðun frumna í fitukirtlunum. Það stýrir því m.a. hversu mikla fitu kirtlarnir framleiða, þar eð prótínið stýrir áhrifum karlhormónsins testósteróns á fitukirtlana.

 

Fitukirtlarnir eru litlir og hafa aðsetur í hársekkjum. Þeir framleiða fituolíu sem gegnir því hlutverki að vernda húðina og halda henni rakri. Fitukirtlar eru um allan líkamann en flestir í hársverðinum, andlitinu, efst á bakinu og á bringunni miðri. Þetta eru því þeir staðir þar sem bólurnar birtast helst.

 

Hvers vegna sumt fólk hefur minna af þessu prótíni í húð en annað er enn óvíst en vísindamennirnir gera sér vonir um að þessi uppgötvun geti rutt brautina fyrir frekari rannsóknir og bætta meðferð við þessari óáran.

Þannig breytist skaðlaus baktería í gula bólu

Eitruð blanda dauðra húðfrumna, fitu og mikils fjölda baktería kemur ónæmiskerfinu til að bregðast við og umbreyta hársekkjum í útbólgnar bólur.

Hársekkurinn fyllist af dauðum frumum

Á frumstigi bólumyndunar taka húðfrumur að vaxa og skipta sér hraðar en eðlilegt er. Þegar þær deyja er þeim sjálfkrafa ýtt frá og þær enda í hársekksopinu á yfirborði húðarinnar.

Dauðar frumur og fita mynda kekki

Fitukirtlarnir í hársekknum mynda jafnt og stöðugt nýja fitu. Á leið sinni upp úr hársekknum blandast fituolían dauðum frumum og þannig myndast kekkur sem lokar hársekknum, þannig að fituolían nær ekki út á yfirborðið.

Bakteríur blómstra í fitunni

Bólubakterían er almennt skaðlaus og lifir á húðfitu. Hún blómstrar í fitukekkinum, fjölgar sér hratt og skilur eftir sig lífefnahimnu sem leggst yfir fitukökkinn.

Blóðkorn ráðast á bakteríurnar

Hinn mikli bakteríufjöldi ertir húðina og virkjar ónæmiskerfið. Hvít blóðkorn mæta á staðinn og gleypa bakteríur en húðfrumur berjast gegn þeim með eiturefnum.

Bólga blæs út bólu

Ónæmiskerfið veldur bólgu í hársekknum. Fitukirtlarnir halda þó áfram framleiðslunni eins og ekkert hafi í skorist. Hársekkurinn er stíflaður og tútnar út og myndar auma bólu.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: CHARLOTTE KJÆR

Shutterstock

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Maðurinn

Heilinn sér andlit alls staðar og meðhöndlar þau öll eins

Náttúran

90 sekúndur til dómsdags: Viðbúin gegn hamförunum?

Náttúran

Vísindamenn undrandi: Svona myndast stærstu sandöldur heims

Náttúran

Stiklað á stóru um lotukerfið á 10 mínútum

Náttúran

Forneðlur lágu á eggjunum

Náttúran

Hve þungt er ljósið?

Maðurinn

Er til fólk sem skynjar ekki sársauka?

Maðurinn

Eru sjóböð að vetri heilsusamleg?

Maðurinn

Fyllerí: Svona slævir áfengi heilann

Alheimurinn

Hjarta Plútós varð til eftir árekstur

Lifandi Saga

Hvenær var skák fundin upp?

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is