Í blóði krabbameinssjúklinga leynast smásæjar krabbafrumur á ýmsum stigum.
Nái læknar að greina þær hverja fyrir sig má öðlast mikilvægar upplýsingar um sjúkdóminn. T.d. geta gen frumunnar sýnt hverrar gerðar krabbameinið er, hvort frumurnar stökkbreytast og hvort meinið sé að breiðast út um líkamann.
En það er afar erfitt að finna þessar frumur. Af heilum milljarði blóðfrumna er kannski aðeins ein krabbafruma, en nú hafa vísindamenn hjá Michiganháskóla í BNA þróað aðferð til að skilja þessar frumur úr blóðinu.
Nýtir eiginleika blóðsins
Blóðsýni úr sjúklingnum er leitt um eins konar völundarhús þar sem formið er nýtt til að einangra stórar krabbafrumur frá smærri blóðfrumum.
Í tilraun tókst að finna eina krabbafrumu úr hverjum 600 blóðfrumum – nægilegt magn til að rannsaka frumurnar og ákvarða gerð krabbameinsins og mögulega geta ákvarðað heppilega meðhöndlun í framhaldinu.
Beygjur og kröpp horn flokka frumur blóðsins
Löng braut, mjúkar sveigjur og margar sveiflur koma blóðinu til að skiptast í lög, þannig að unnt sé að finna krabbafrumurnar sem dyljast í fjöldanum.
Langt rör skipar frumunum í röð
Við innganginn eru allar frumur í einni kös, en á leiðinni gegnum 600 mm langt völundarhús raðast blóðfrumur og krabbafrumur í röð í rörinu miðju.
Hvirflar þrýsta krabbafrumum
Blóðið fer um 11 sveigjur og fyrir 56 horn. Í sveigjunum myndast hvirflar sem þrýsta frumunum upp að veggjunum, sem hrinda þeim til baka. Stærð frumu ræður því hve hraðinn verður mikill og um leið hvar hún lendir.
Fjórskipt útleið finnur krabba
Við enda völundarhússins eru fjögur misvíð útgangsrör. Þau taka við blóðfrumunum og aðskilja stór, hvít blóðkorn og frá minni blóðfrumum. Í tilraun fór blóðið tvisvar í gegn til að ná nothæfu sýni af krabbafrumum til nánari greininga.
Þrenns konar frumur aðskildar
Hvít blóðkorn
Krabbafrumur
Rauð blóðkorn og aðrar blóðfrumur.
