Náttúran

Af hverju er goggur túkana svona stór?

Goggur túkana er glæsilegur en nánast broslega stór í samanburði við líkama fuglsins. Hvaða kosti hefur þessi stóri goggur?

BIRT: 07/12/2022

Í hlutfalli við skrokkstærð er goggur Stóra túkanans sá stærsti meðal fugla, um þriðjungur af heildarlengdinni.

 

Goggurinn virðist þunglamalegur en í rauninni er hann aðeins um 5% af heildarþyngd fuglsins sem oft er kringum 700 grömm.

 

Þessi sérstæði goggur hefur marga kosti. Í fæðuleit í trjánum nær fuglinn til berja og ávaxta á fíngerðum greinum sem hann næði annars ekki. Rannsóknir hafa líka sýnt að goggurinn virkar sem hitastillir.

Goggurinn er kælikerfi fuglsins

Stór goggur túkana gegnir ýmsum hlutverkum. Einna mikilvægasta hlutverkið er að kæla blóð fuglsins í heitum regnskóginum.

Yfirborðið veitir styrk

Ytra borð goggsins er gert úr smásæjum, sexhyrndum keratínflögum, sama efni og myndar hár og neglur. Keratínflögurnar ganga á misvíxl og mynda sterkt yfirborð.

Lengd skapar svigrúm

Framendi goggsins hentar vel til að plokka upp ávexti og ber í trjánum. Vegna þess hve langur goggurinn er, nær fuglinn út á greinar sem ekki stæðu undir þyngd hans.

Svampur kælir

Að innan er goggurinn líkastur svampi úr kalkríkum trefjum. Þegar líkaminn hitnar um of kælir túkaninn blóðið með því að veita því fram í æðanet goggsins.

Goggurinn er kælikerfi fuglsins

Stór goggur túkana gegnir ýmsum hlutverkum. Einna mikilvægasta hlutverkið er að kæla blóð fuglsins í heitum regnskóginum.

Yfirborðið veitir styrk

Ytra borð goggsins er gert úr smásæjum, sexhyrndum keratínflögum, sama efni og myndar hár og neglur. Keratínflögurnar ganga á misvíxl og mynda sterkt yfirborð.

Lengd skapar svigrúm

Framendi goggsins hentar vel til að plokka upp ávexti og ber í trjánum. Vegna þess hve langur goggurinn er, nær fuglinn út á greinar sem ekki stæðu undir þyngd hans.

Svampur kælir

Að innan er goggurinn líkastur svampi úr kalkríkum trefjum. Þegar líkaminn hitnar um of kælir túkaninn blóðið með því að veita því fram í æðanet goggsins.

Þegar hitinn verður óþægilega hár í regnskógum Suður-Ameríku, kælir túkaninn sig með því að auka blóðstreymi um æðanetið í þessum stóra goggi.

 

Falli hitastigið heldur túkaninn meira blóði inni í skrokknum.

 

Líffræðingar telja að makaval hafi átt þátt í þróun goggsins. Stór goggur sýnir styrk og hefur þannig kynferðislegt aðdráttarafl. Þess vegna hefur þessi sérstaki goggur styrkst í þróunarsögunni.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: Ritstjórn

Shutterstock, Mikkel Juul Jensen

Jörðin

Vísindamenn greina vaxtarverki: Fæðuhringur eldfjallsins

Maðurinn

Ást er eintóm efnafræði

Maðurinn

Ást er eintóm efnafræði

Náttúran

Hjarta steypireyðar slær bara tvisvar á mínútu

Náttúran

Hjarta steypireyðar slær bara tvisvar á mínútu

Maðurinn

Hvaða blóðflokkur er sjaldgæfastur?

Lifandi Saga

Gestapo: Leynilögregla Hitlers olli skelfingu í Evrópu

Lifandi Saga

Getur Rússland orðið uppiskroppa með hermenn? 

NÝJASTA NÝTT

Lifandi Saga

Robert the Bruce var hinn sanni Braveheart Skotanna

Maðurinn

Samfélagsmiðlar ógna samkenndinni

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

Náttúran

8 uppfinningar sem þú getur þakkað Einstein fyrir

Náttúran

Að klóna risaeðlur: Er hægt að vekja risaeðlur til lífsins?

Maðurinn

Sársauki – Hvað er sársauki?

Alheimurinn

Hvað er andefni?

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

Maðurinn

Er það skaðlegt að plokka nefhárin?

Lifandi Saga

Robert the Bruce var hinn sanni Braveheart Skotanna

Maðurinn

Samfélagsmiðlar ógna samkenndinni

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

Náttúran

8 uppfinningar sem þú getur þakkað Einstein fyrir

Náttúran

Að klóna risaeðlur: Er hægt að vekja risaeðlur til lífsins?

Maðurinn

Sársauki – Hvað er sársauki?

Alheimurinn

Hvað er andefni?

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

Maðurinn

Er það skaðlegt að plokka nefhárin?

Fáðu aðgang að vÍSINDI.IS

Ókeypis í 2 vikur!

 

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

 

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Náttúran

Þrisvar til tunglsins og til baka aftur

Náttúran

Þrisvar til tunglsins og til baka aftur

Alheimurinn

Fullt tungl 2024 – Hvenær er tunglið fullt?

Alheimurinn

Fullt tungl 2024 – Hvenær er tunglið fullt?

Jörðin

Hversu mikið menga leikföng?

Maðurinn

Af hverju þessi ást á áfengi?

Heilsa

Er hægt að sofa of mikið?

Lifandi Saga

Hver fann upp á „kalda stríðinu“?

Vinsælast

1

Maðurinn

Einvígið: Er rafmagnstannbursti betri en venjulegur?

2

Alheimurinn

Fullt tungl 2024 – Hvenær er tunglið fullt?

3

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

4

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

5

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

6

Maðurinn

Hvaða blóðflokkur er sjaldgæfastur?

1

Maðurinn

Einvígið: Er rafmagnstannbursti betri en venjulegur?

2

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

3

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

4

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

5

Maðurinn

Hvaða blóðflokkur er sjaldgæfastur?

6

Jörðin

Vísindamenn greina vaxtarverki: Fæðuhringur eldfjallsins

Maðurinn

Hvernig grær brotið bein?

Maðurinn

Öfgar persónuleikans: Úthverfur eða innrænn persónuleiki

Alheimurinn

Hvað verður um orkuna frá sólarljósinu? 

Lifandi Saga

Hvað gerðu blikksmiðir fyrr á tímum? 

Tækni

Dulkóðaður gjaldmiðill: 7 atriði sem þú ættir að vita um rafmynt 

Menning

Af hverju fengu inúítar ekki skyrbjúg?

Lifandi Saga

Fjórir kvillar sem bóluefni hafa knésett

Menning og saga

Frumstæð manntegund jarðsetti hina látnu

Maðurinn

Vísindamenn endurnýja hárvöxt á músum

Lifandi Saga

Nanjing harmleikurinn verri en hin versta martröð

Maðurinn

3 ókostir við greind

Jörðin

Ný NASA-flugvél á að minnka losun í flugi

Robert the Bruce var hinn sanni Braveheart Skotanna

Í Hollywood-myndinni Braveheart svíkur Robert the Bruce málstað Skota og færir Englendingum William Wallace á silfurfati til grimmilegrar aftöku. Í veruleikanum var þessi skúrkur þó hetja Skota. Þótt frelsisbarátta Skota kostaði bræður hans lífið og systur hans enduðu bak við lás og slá, gafst hinn raunverulegi Braveheart aldrei upp.

Lifandi Saga

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.690 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.